راه اندازی موتورهای القائی چند فاز
موتورهای القائی چند فاز را می توان بـا اعمـال ولتـاژ کامـل و یـا ولتـاژ کـم بـه سـرهای
استاتور آن راه اندازی کرد. گر چه راه اندازی با ولتاژ کم مزیت کاهش جریان راه انـدازی
را دارد، با توجه باینکه گشتاور موتور متناسب با مجذور ولتاژ اعمال شـده اسـت کـاهش
قابل توجهی در تولید گشتاور راه اندازی دارد. در این بخش روشهای مختلـف راه انـدازی
موتورهای القائی چند فاز شرح داده می شود .
راه اندازی موتورهای قفس سنجابی
برای موتورهای قفس سنجابی انتخاب هر روش راه اندازی بستگی به موارد زیر دارد :
1- اندازه و طرح موتور
2- ظرفیت شبکه قدرت
3- نوع باری که باید بچرخد
روشهای معمول راه اندازی موتور قفس سنجابی در زیر شرح داده می شود .
الف: راه اندازی مستقیم
چنانکه از نام این روش پیداست: در این روش استاتور چنـد فـاز توسـط کلیـد بـه منبـع
وصل می شود. موتور بسته به اندازه و طرح آن جریان راه انـدازی 5 تـا 7 برابـر جریـان
نامی (بار کامل ) را در ضریب توان پائین از شبکه می گیـرد . ایـن چنـین جریـان اتصـال
کوتاه بزرگ با زمان کوتاه به موتور قفس سنجابی که محکم است آسیبی نمی زنـد . امـا
ممکن است باعث افت ولتاژ قابل ملاحظه در خطوط شبکه تغذیه موتـور القـائی شـود .
این افت ولتاژ بزرگ باعث فروافتادگی نامطلوبی در ولتاژ منبع شده و در نتیجه کار دیگر
تجهیزاتی که به همان منبع وصلند شدیدا تحت تاثیر قرار مـی دهـد. مثلا معمـول کـم
نور شدن لامپهای روشنائی در منازل در لحظه راه اندازی موتور پخچـال اسـت . اگـر منبـع
تغذیه ظرفیت قدرت کافی داشته موج جریـان راه انـدازی بـا ضـریب تـوان پـائین باعـث
ایجاد فروافتادگی شدید در ولتاژخط تغذیـه نشـود را ه انـدازی مسـتقیم بـه خـط تـرجیح
داده می شود .
ب :راه اندازی با مقاومت یا راکتور در استاتور
در این روش مقاومت یا راکتوری بین سرهای موتور و سرهای منبع قـرار داده مـی شـود .
در لحظه راه اندازی ، ولتاژی روی مقاومت یـا راکتـور راه انـداز افـت کـرده و تنهـا کسـر x
(کمتر از 1) از ولتاژ منبع روی استاتور ظاهر شده که جریان راه اندازی هر فـاز
Ist موتـور را که از منبع می کشد کاهش می دهد. با سرعت گرفتن موتور راکتور به صورت مرحلـه
ای از مدار خارج شده و نهایتا وقتی سرعت موتور نزدیک سرعت نامی رسید اتصال کوتاه
می گردد .
د: راه انداز ستاره –مثلث
این روش راه اندازی برای موتورهایی که برای کار با اتصال مثلث طراحـی شـده انـد بـه
کار می رود. در این روش 6 سر از سه فاز استاتور طبق شکل(6 -39 (a باید در دسـترس
باشد. در این شکل ترمینالهای aوA برای فاز b ، AوB برای فاز c ، BوC در نظر گرفته شـده
است علائم تجارتی ترمینالها A1,A2 برای فـاز B1 ، A و B2 بـرای فـاز C2,C1 ، B بـرای فـاز C
می باشند. شکل (6 -39 (b نمودار ساده را ه انداز ستاره – مثلـث را نشـان مـی دهـد . در
این نمودار سه سر استاتور AوB و C به ترمینالهای وسط یک کلیـد سـه قطـب دو طرفـه
(TPDT) وصل شده اند. فازهای استاتور ابتدا با قرار دادن کلیـد TPDT در وضـعیت 1 بـه
صورت ستاره وصل می شوند و بعد از آنکه حالت دائمی رسید، TPDT به وضعیت 2 قرار
می گیرد و سیم پیچی استاتور را به اتصال مثلث تبدیل می نماید .
در وضعیت 1 سرهای aوbوc اتصال کوتاهند. در وضعیت 2 سر a به b ، Bبـه Cوc بـه A
وصل می شوند.
اگر Vlولتاژ خطی باشد ، جریـان راه انـدازی هـر فـاز موتـور Isty وقتـی ا سـتاتور اتصـال
ستاره دارد عبارتست از :