ترانسفورماتورهاي ولتاژ (Voltage or potantial transformer )
ترانس ولتاژ به ترانسفورماتوري گفته مي شود كه ولتاژ را با نسبت معيني تغيير داده وبراي وسايل حفاظتي يا اندازه گيري قابل استفاده مي سازد . از آنجائيكه ساختن دستگاههاي حفاظت و يا اندازه گيري كه بتواند مستقيماً درارتباط الكتريكي با ولتاژهاي فشار قوي قرار بگيرند مقدور نيست لذا از ترانسهاي ولتاژ استفاده مي شود . ترانسهاي ولتاژ دو وظيفه عمده به عهده دارند :
1ـ ايزوله كردن دستگاه اندازه گيري از شبكه
2ـكاهش فشار الكتريكي به مقدار قابل سنجش
انواع ترانسفورماتورهاي ولتاژ
1ـ ترانسفورماتورهاي اندكتيو ( مغناطيسي )
2ـ تقسيم كننده هاي مقاومتي
3ـ تقسيم كننده خازني ترانس اندوكتيو ، براي ولتاژهاي متوسط (6.6kv تا66kv )
ترانس يا تقسيم كننده خازني : درولتاژهاي بالاتر از 66kv
ترانس با تقسيم كننده مقاومتي : كاربرد آزمايشگاهي و در سيستمهاي قدرت كاربردي ندارد .
معمولاً v,t هاي فشار قوي بين خط و زمين قرار مي گيرند يعني ولتاژ فازي به آنها اعمال مي شود ( بطور مثال و….) در نتيجه بايد مقدار امپدانس سيم پيچ اوليه خيلي بالا باشد وعايق بندي سيم پيچ هر چه ولتاژ بالاتر مي رود زيادتر و مشكلتر خواهد بود به همين منظور در ولتاژ خيلي بالاتر از Cvt استفاده مي شود ولتاژ اعمال مي شود و در ثانويه كه مقدار دور آن خيلي كم است ولتاژ ولت روي هر كر ظاهر ميشود .
خروجي v,t را معمولاًبصورت (a) سر كلاف و (n) ته كلاف مشخص مي نمايد كه شمارش تعداد كرهاي يك v,t با اعدايكه در سمت چپ حروف گذاشته مي شود . ولتاژ بين كر اول فاز R با كر اول فاز S ، 110 ولت مي باشد كه خروجي v,t ها را براي سه فاز بصورت ستاره اتصال ميدهند و به مصرف مي رسانند . كليه مصرف كننده ها بايد به شكل موازي با v,t (خروجي) ، در ابتداي خروج سيم پيچ ثانويه از v,t يك عد فيوز قرار مي دهند .
پیشنهاد یک روش بهینه
در ولتاژهاي بالا روش اقتصادي اين است كه از c.v.t استفاده شود چون در v,t عايق بندي و ايزوله كردن سيم پيچ نسبت به پايه استراكچر مسئله عمده و پرخرجي خواهد شد .
ولي در Cvt توسط يك سري خازن كه درمدار قرار مي دهند ولتاژ را پايين ميآورند وولتاژ كم را به يك سيم پيچ اوليه داده ( حدود 10kv ) و از ثانويه 110v خروجي گرفته مي شود .
دو مجموعه خازن C1 وC2 درمدار ديده مي شود مجموعه C1 ظرفت آن پايين و مجموعه C2 با ظرفيت بالا ميباشد درنتيجه XC1 خيلي بالا و XC2 خيلي پايين خواهد بود و به همين نسبت ولتاژ فاز بازمين كه به cvt اعمال مي شود به نسبت مقاومت افت مينمايد و از دو سر مجموعه خازن C2 ( ولتاژ كم ) گرفته مي شود و به سيم پيچ اوليه v,t داده مي شود .
استفاده از خازن در cvt بدو منظور است :
1ـ با استفاده از خازن متوالي به طور سري ولتاژ پايين آمده و بدينوسيله حجم ترانس وعايق بندي آنرا كاهش مي دهند واقتصادي تر مي باشد و بخصوص در ولتاژهاي بالا.
2ـ از خازن مي توان بعنوان كوپلاژ سيگنال PLC به خط فشار قوي استفاده نمود .
مشخصات الكتريكي ترانسهاي ولتاژ
1ـ ولتاژ برحسب كيلو ولت 2 ـ ولتاژ ثانويه ها بر حسب ولت
3ـ مقدار ظرفيت يا بار مجاز يا Burden بر حسب ولت آمپر +
4ـ كلاس دقت كه مشخص كننده ميزان خطا در نسبت تبديل مي باشد و غالباً با يك عدد نشان داده مي شود كه تعيين كننده ميزان درصد خطا درولتاژ نامي ميباشد .