بررسی مصرف انرژی موتورهای الکتریکی
چنانچه نحوه مصرف انرژی الکتریکی در یک کشور مورد بررسی قرار گیرد مشاهده
میشود که در بیشتر موارد بزرگترین مصرف کننده انرژی الکتریکی انواع مختلف
مبدلهای انرژی الکتریکی به مکانیکی یعنی موتورهای الکتریکی میباشند. این نسبت
به میزان صنعتی بودن کشور بستگی داشته و در کشورهای پیشرفته تا 60% کل انرژی
الکتریکی مصرفی میباشد .
اطلاعات و آمار موجود ، نشان دهنده آن است که در بسیاری از کشورهای صنعتی بیش
از نیمی از انرژی الکتریکی عرضه شده، توسط موتورهای الکتریکی با توان خروجی
بیش از یک اسب بخار مصرف میشود. محاسبات انجام شده حاکی از آن است که در
سال 1373، میزان 38/5% از کل انرژی الکتریکی مصرف شده در کشور توسط
موتورهای الکتریکی بوده است. این درصد در حالت کلی نشان دهنده سطح صنعتی
شده جامعه بوده و میتوان با مقایسه آن با سایر کشورهای صنعتی پیشرفته تا حد
60% بوده در حالیکه در کشورهای توسعه نیافته میتواند تا میزان 10% تقلیل یابد .
بدینتر تیب در بررسی وضعیت انرژی الکتریکی کشور یکی از اجزاء بسیار با اهمیت،
بخش مربوط به مصرف انرژی الکتریکی توسط موتورهای الکتریکی میباشد. لذا
بهینه سازی مصرف انرژی در موتورهای الکتریکی که موضوع این طرح است از اهمیت
ویژهای برخوردار میباشد .
از آنجا که موتورهای الکتریکی عمدتاً در صنایع گوناگون مورد استفاده قرار میگیرند
بدون تردید مهمترین بخش از نظر مصرف موتوری مشترکین صنعتی میباشند.
همچنین انتظار میرود با روند صنعتی شدن کشور میزان مصرف انرژی الکتریکی توسط
موتورهای الکتریکی در این شاخه مصرف سیر صعودی داشته باشد. در کشورمان شاخه
صنعت به تنهایی حدود 55% از کل برق مصرفی موتورهای الکتریکی را به خود
اختصاص میدهد. بنابراین هرگونه اقدامی در جهت افزایش بازده موتورهای الکتریکی
و کاهش انرژی برق مصرفی لزوماً باید با توجه به انواع موتورهای الکتریکی با
کاربردهای صنعتی صورت گیرد .
از آنجا که مصرف برق موتورهای الکتریکی تنها بخشی از کل انرژی الکتریکی مصرفی در
هر واحد صنعتی بوده و این میزان متناسب با نوع فعالیت واحد صنعتی متفاوت است
لذا برای محاسبه کل انرژی الکتریکی مصرفی توسط موتورهای الکتریکی باید نسبت
برق مصرفی موتورهای الکتریکی به کل برق مصرفی در هر واحد برآورد گردد. انجام
این کار برای ارایه برنامه مدیریت مصرف انرژی در واحد از ضروریات میباشد. متاسفانه
در کشور ما در این زمینه اقدامات قابل توجهی انجام نشده است و مهمترین دلیل آن
عدم توجه واحدهای مختلف به برنامه مدبربت مصرف انرژی به طور عام و برنامه
مدیریت مصرف انرژی الکتریکی در موتورهای الکتریکی واحد به طور خاص میباشد که
همانگونه که خواهیم دید، به طور قابل توجهی در میزان مصرف انرژی و هزینه های
واحد صرفه جویی خواهد نمود.