انتخاب برقگیر و آزمایش ايزوالسيون خارجي برقگير
انتخاب مناسب برقگيـر بـه منظـور مقابلـه بـا اضـافه ولتاژهـاي موقـت در اسـتاندارد
آمريكا (استاندارد ANSI/IEEE)
در اسـتاندارد آمريكـا، ولتـاژ و جريـان Reference تعريـف نشـده، متقـابالً تحمـل
برقگيرها در قبال اضافه ولتاژهاي موقـت بـا دو ولتـاژ بـه شـرح زيـر تعيـين و تعريـف مـي
شود.
الف- ولتاژ مناسب برقگير به منظور تحمل اضافه ولتاژهاي موقـت يـ ا ولتـاژ -Duty
Cycle: در اسـتاندارد آمريكـا، تحمـل حرارتـي برقگيـر در قبـال اضــافه ولتاژهــاي موقــت
فركانس 21 با ولتاژ Duty-Cycle نشان داده شده است، كـه بـه عنـوان ولتـاژ سـرويس
سيكليك قابل ترجمه مي باشد، اين ولتـاژ بـه عـول ولتـاژ rated در اسـتاندارد IEC بـه
كار برده مي شود. در اسـتاندارد آمريكـا، ANSI، بـه منظـور پـيش بينـي تحمـل حرارتـي
برقگيرها در قبال اضافه ولتاژهاي موقت كوتاه مدت )ناشي از اتصالي فـاز -زمـين ( در هـر
رديف ولتاژ اسمي، چندين مقدار ولتاژ تحت عنوان ولتاژ Duty-Cycle تعريف شده اسـت .
در ولتاژ فوق افـزايش ولتـاژ بـه فواصـل زمـاني كوتـا ه، ناشـي از عيـوب متـوالي و يـا كـار
متوالي دستگاه وصل مجدد به ازاء عيوب دائـم در نظـر گرفتـه شـده اسـت . كارخانجـات
سازنده نسبت بـه طـرح برقگيرهـا بـا ولتـاژ Duty-Cycle اسـتاندارد اقـدام مـي نماينـد .
سپس با انجام آزمايشات استاندارد از نوع Type-test، كه در طـي آن نـوع طراحـي شـده
برقگير تحت اضافه ولتاژهاي موقت، طبق سيكل مشخص بـه فواصـل زمـاني كوتـاه، كـه
متوالياً به برقگير اعمال مي شوند، قرار گرفته، از تحمل حرارتي برقگير، در سـيكل فـوق و
همزمان با اعمال ولتاژ فوق، اطمينان حاصـل مـي شـود . چـون در ايـن اسـتاندارد ولتـاژ و
جريان Reference تعريف نشده اند، لذا جزئيات طـرح المانهـا و خصوصـيات سـاختماني
برقگير مورد نظر نبوده، تنها انطباق اضافه ولتاژ موقت ظاهر شـده بـا مقـدار اسـتاندارد
Duty-Cycle برقگير تعيين كننده خواهد بود.
آزمايشات ايزوالسيون خارجي برقگير
ستون مقره برقگير به عنوان بدنـه، ايزوالسـيون خـارجي برق گيـررا در فاصـله فـاز –
زمين تأمين مي نمايـد . ايزوالسـيون خـارجي بـه صـورت فواصـل هـوايي ايزوالسـيون بـا
زنجيــر يــا ســتون مقــره در كليــه تجهيــزات فشــار قــوي موجــود مــي باشــد . مشخصــات
ايزوالسيون خارجي، بخش عمده از مشخصات، تجهيـزات فشـار قـوي محسـوب گشـته، در
استانداردهاي مختلف آزمايشات متعدد با دستورالعمل هاي خاص بـه منظـور اطمينـان از
مشخصات ايزوالسيون خارجي توجيه گرديده اند. در برقگيرها ايزوالسيون خـارجي بـيش
از ساير تجهيزات فشار قوي از اهميت برخوردار بوده، بـروز اخـتالل و تشـكيل آلـودگي در
ايزوالسيون خارجي حتي در صورت عدم بروز قوس عمر و دوام المانها را تحت تـأثير قـرار
مي دهد. به همين علت در اين فصل به ايزوالسيون خارجي برقگيرهـا و محفظـه ايزولـه
آن پرداخته مي شود.
آزمايشات آلودگي برقگيرها تحت عنوان Salt Fog Test (آزمايش با بخار نمك)
اين آزمايش بر طبق استاندارد IEC-221 در مقره هاي چيني توخـالي، بـه صـو رت
استوانه كه به عنوان محفظه تجهيزات فشار قوي به كار برده مي شـوند، نظيـر محفظـه
قطع كليدها، برقگيرها، ستون هاي نگاهدارنده كليـدها و غيـره انجـام مـي شـود . در ايـن
آزمـايش تعـداد 4 بدنـه برقگيـر در اطـاق مـه بـه مـدت 21 دقيقـه تحـت ولتـاژ MCOV
برقگير قرار داده مي شـود . بخـار از آب نمـك بـا غلظـت مشـخص نمـك معـادل 91 gr/lit
تهيه مي شود. به منظور انجام آزمايش كليه قطعات و اجزاء نصب شـده در داخـل بدنـه
برقگير از آن خارج مي شوند. ولتاژ بـه طـور مرتـب و تنـاوبي افـزايش داده شـده، سـپس
كـاهش داده مـي شـود . مجـدداً افـزايش داده شـده و كـاهش داده مـي شـود . آنچنانكـه
شرايط بروز قوس در هر 4 محفظه مورد آزمايش فراهم گشته، قوي روس دهـد . پـس از
بروز قوس در هر 4 محفظه، محفظه هـا توسـط آب تحـت فشـار شسـته شـده، تميـز مـي
شوند. مدت آزمايش به حـدود 61 دقيقـه طـول مـي انجامـد . كـه فاصـله زمـاني معمـول
انجام آزمايش مي باشد.
به منظور بررسي تأثير برقراري جريان هاي نشتي در كار مقاومـت هـاي غيرخطـي و
افزايش درجه حرارت آنان، آزمايش فـوق همـراه بـا سـتون مقاومـت غيرخطـي تكـرار مـي
شود. در اين حالت به منظور انـدازه گيـري درجـه حـرارت مقاومـت هـا در طـول آزمـايش،
نوارهاي مخصوص نشان دهنده درجه حرارت در مجـاور سـتون هـاي مقا ومـت نصـب مـي
شوند. پس از انجام آزمايش مجـدد در اطـاق بخـار و اعمـال ولتـاژ MCOV بـه مـدت 60
دقيقه ستون هاي مقاومت از داخل محفظه ها خارج شـده، حـداكثر درجـه حـرارت آنـان بـا
استفاده از نوارهاي تعيين كننده درجه حرارت با تغييـر رنـگ تعيـين مـي شـوند . در طـول
آزمايش سطح تحتاني ستون مقاومت هاي غيرخطي از حلقه فلزي نشيمنگاه سـتون مقـره
عايق مي شود، آنچنانكه جريان هاي نشتي ستون مقاومت از جريـان هـاي سـطحي برقـرار
شده در سطح خارجي مقره جدا شده، به طور جداگانه اندازه گيري شوند. تفكيك جر يـان
هاي نشتي مقاومت ها از جريان هـاي برقـرار شـده در سـطح خـار جي مقـره تنهـا در طـول
آزمايش پيش بيني شده، در طي بهره برداري و در مقره هاي ساخته شده، سطح تحتـاني
ستون مقاومت هـا مسـتقيماً يـا از طريـق فنـر بـه درپـوش و حلقـه فلـزي تحتـاني سـتون
مقاومت متصل مي باشد.
پيك هر دو جريان هاي نشتي در سـطح خـارجي و در سـتون مقاومـت هـا يادداشـت
مي شوند، نمونه قرار گرفتن برقگيـر مـورد آزمـايش در اطـاق بخـار و جهـت وارد گشـتن
بخار بر ستون مقره در شكل 3-2 نشان داده شده است. بر طبق شكل 3-2 دريچـه هـاي
خروج مه در دو لوله قائم روبروي هم هر يك به فاصله 01 فوت از سـتون مقـره و سـطح
تحتاني ستون مقره در حدود 2/6m باالتر از سطح زمين واقع مي باشد.
پـائين ترين دريچــه خـروج مـه در ارتفـاع 1/6 متـر از سـطح تحتـاني سـتون مقـره
برقگير طبق شكل 3-2 واقع مي باشد.
