نکات سیستم ارت و اتصال زمین موقت
– نکات عمومی و مهم در خصوص سیستمهاي ارت :
1- کلیه اتصالات با مفتول برنج یا نقره جوشکاري گردد.سطح جوش باید 6cm باشد
و جهت اتصالات و جوشکاري رعایت گردد (در مواردي cadweld توصیه میشود).
2- ازهر پایه دکلهاي خودایستا هم فونداسیون دکل توسط سیم مسی و بست
مخصوص به سیستم ارت و هم پاي دکل به سیستم ارت جوشکاري گردد.
3- سیم میله برقگیر از پایه اي که آنتنهاي کمتري نصب می شود و با کابلها حداکثر
فاصله را داشته باشد، بدون خمش در مسیر و مستقیما به رینگ داخل کانال و از
کوتاهترین مسیر توسط جوش متصل گردد.
4- میله برقگیر روي دکل در بالاترین نقطه دکل (با رعایت مخروط حفاظتی با زاویه
45 درجه ) بطوریکه تجهیزات راکاملا پوشش دهد قرارگیرد و جنس آن تمام مس
با آلیاژ استاندارد به قطر 16mm و طول آن بستگی به ارتفاع نصب انتنهاي روي
دکل دارد.
5- زاویه قوس سیم مسی حداقل 60 درجه رعایت گردد.
6- به هیچ عنوان در روي دکل جوشکاري صورت نگیرد.
7- اتصال از شبکه گراند سیستم اجرا شده به تانکر سوخت دیزل ژنراتور، تانکر آب
هوایی ، اسکلت فلزي ساختمان و در و پنجره هاي اتاق دستگاه صورت گیرد.
8- اگر سیستمی از قبل اجرا شده باشد، سیستم قدیم به جدید در عمق خاك متصل
گردند.
9- سیم ارت در روي زمین باید با روکش، و سیم داخل کانالها باید بدون روکش و
مستقیم کشیده شود.
10- پرکردن کانال باید با خاك الک شده کشاورزي یا خاك نرم انجام گردد.
11- ارتفاع نصب شینه مسی 50cm از کف تمام شده باشد.
12- شینه داخل اتاق حدالمقدور به چیدمان دستگاهها نزدیک باشد.
13- ازهر دستگاهی جداگانه سیم ارتی به شینه متصل گردد ( قطر و طول شینه
گراند بستگی به تعداد انشعابات آن دارد)
14- در دکلهاي مهاري پر ظرفیت ، مهارهاي دکل بایستی توسط بست مخصوص به
گراند اتصال یابد.
15- جهت استفاده ترانس برق شهر در ایستگاههاي مخابرات بایستی گراند جداگانه
اجرا گردد.
16- در سایتهاي کامپیوتري جهت اجراي سیستم زمین حتی المقدور بایستی از یک
زمین با سطح یکنواخت ( بدون شیب ) استفاده نمود.
17- در ایستگاهها بین نول و گراند نبایستی اختلاف ولتاژ وجود داشته باشد.
18- در دکلهاي پر ظرفیت که ابعاد قسمت بالاي دکل بیشتر از 2m میباشد نیاز به
نصب یک عدد برقگیر اضافی در سمت مقابل برقگیر اول میباشد.
9- در سیمکشی داخل محوطه سایت هاي کامپیوتري براي چراغهاي روشنایی و
سایر موارد باید از کابل زمینی استفاده گردد و در ایستگاههاي بالاي کوه و نقاط
دور از شهر نباید از چراغهاي روشنایی خیابانی استفاده شود.
20- استاندارد قابل قبول آزمایش و تحویل اتصال زمین براي سایتهاي کوچک زیر 10
اهم و براي سایت هاي بزرگ و مهم و زیر 3 اهم میباشد.
کار با شبکه واتصال زمین موقت :
در صنعت برق از نقطه نظر ایمنی می توان کارها را در بخش
هاي تولید ، انتقال و توزیع به دو دسته زیر تقسیم نمود :
1- کار با شبکه هاي برقدار
2- کار با شبکه هاي بی برق
الف – از آنجا که کار با تاسیسات برقدار به ندرت انجام می پذیرد و از طرفی پرسنل ،
مجاز این رشته شغلی از تخصص بالایی برخوردار بوده و به خطرات واقف می باشند با
استفاده از لوازم عایق استاندارد ضمن رعایت فواصل مجاز از بروز برق گرفتگی جلوگیري
نموده و حادثه از این بابت در مقایسه با کارهاي دستۀ دوم بسیار ناچیز می باشد.
ب – گروههاي نوسازي ، تعمیرات ، نگهداري و بهره برداري بیشترین پرسنل اجرایی
صنعت برق را تشکیل می دهند ، آمار حوادث نشان می دهد ، شرکت برقی وجود ندارد
که سالانه براي فرد یا افرادي از مشاغل کارهاي فوق حادثه اي نداشته باشد.
در مقام توازن همان گونه که بیشترین حوادث تاسیسات و ایجاد خاموشی هاي
ناخواسته از نقطه نظر اتصالیها:
– فاز به زمین
– فاز به فاز
– دوفاز به زمین
– سه فاز به هم
مربوط به فاز به زمین می باشد ، حادثه برق گرفتگی که در حقیقت یکنوع اتصالی
می باشد و زمانی اتفاق می افتد که فرد مجري بین فاز و زمین قرار گرفته. براي از بین
بردن اینگونه حوادث براي افراد اجرایی که سرمایه هاي ارزشمند شرکت ها محسوب می
گردند و کنترل ضایعات از این بابت ، زمانی به حد قابل قبول و نتیجه مطلوب خواهیم
رسید که کاربرد ارت موقت را سر لوحه ایمنی درکار براي اینگونه شغل ها قبل از شروع
به عملیات اجرایی قرار دهیم . با استفاده صحیح از اتصال زمین موقت می توان حادثه
را کاملاً از بین برد و زمانی به این مهم دست خواهیم یافت که قطع کلید را به تنهایی
عامل بی برقی ندانسته و بپذیریم شبکه بی برق به شبکه اي اطلاق می گردد که پس
از قطع مدار تست و تخلیه شده و طرفین محل کار در معرض دید فرد مجري ارت موقت
شده باشد ، در غیر اینصورت :
1- اشتباه قطع مدار توسط مجري یا همکاران می تواند باعث برق گرفتگی گردد.
2- اشتباه وصل مدار تاکنون عامل حادثه برق گرفتگی بوده است ، مسلماً افرادي که
می خواهند روي شبکه کار کنند حتماً آن را بی برق می کنند و بعضا آزمایش هم
می نمایند ولی گاهی در اثر بی دقتی یا سوء تفاهم در امر قطع و وصل کلیدها
ممکن است سیستم برقدار گردد.
3- هنگام بی برق شدن شبکه و خاموشی مشترکین ،راه اندازي ژنراتورهاي اضطراري
می تواند عامل برقدار شدن مدار و بروز برق گرفتگی براي گروه تعمیرات گردد.
4- ولتاژ القایی از فازهاي مجاور نکته اي است که دائم باید به آن توجه داشت حتی
در مدارهایی که بی برق گردیده اند امکان تغذیه الکترومغناطیسی و
الکترواستاتیکی از فازهاي مجاور برقدار وجود دارد ، این ممکن است در یک
سیستم یا از سیستمی که به تأسیسات مجاور نصب شده است باشد ، نکته مهم
آن است که این ولتاژ القایی باید از طریق زمین کردن تخلیه شود تا از امکان هر
گونه خطري از قبیل صدمه الکتریکی یا ناراحتی به هنگام کار یا عکس العمل هاي
بدن شخصی که کار می کند جلوگیري به عمل آید
5- بروز اتصال کوتاه و اتصالی هاي شبکه اثرقابل ملاحظه اي در اینگونه ولتاژهاي
القایی به شبکه هاي بی برق مجاور دارد ، اگر چه جریانات اتصالی هاي شبکه
ممکن است در زمان هاي کوتاهی بوجود آید ولی مقادیر آنها به حدي است که
قادر است به صورت لحظه اي فرد مجري را از بین ببرد.
6- ممکن است قسمتی از شبکه که بی برق شده و گروه اجرایی مشغول کار است
ظاهراً بی خطر دیده شود ولی ولتاژ گذرا ناشی ازرعدو برق یا طوفان احتمالی ، در
صورت عدم استفاده از اتصال زمین موقت قطعاً حادثه آفرین خواهد بود. ( حتی
شبکۀ تازه احداث شده که هنوز هیچ ارتباطی به مصرف کننده اي ندارد و در
ظاهر امن است می تواند به دلایل مختلف از جمله صاعقه برقدار شود.)
