شینه های بکار رفته در تابلوهای برق

شینه های مورد استفاده در تابلو عموماً از جنس مس یا آلومینیوم با قابلیت
هدایت الکتریکی و خواص مکانیکی خوب می باشند. برای شینه های مسی از
استاندارد VDE0201 و برای شینه های آلومینیومی از استاندارد VDE0202
استفاده شده است .
مشخصه های استاندارد مس و آلومینیوم مورد استفاده در شینه ها مطابق جدول
زیر می باشد.

2 – حداکثر دمای پیوسته
برای شینه هایی که اتصالات آن با پیچ بوده و اکسید نشده یا روغن کاری نشده
باشند حدوداً 120º c و در صورتیکه آبکاری نقره و یا شبیه به آن شده باشد
این دما را می توان تا 160º c در نظر گرفت .
با افزایش دما استحکام مواد هادی کاهش پیدا می کند، این اثر برای آلومینیوم
سریعتر از مس می باشد، در حالت اتصال کوتاه دمای هادی آلومینیوم از 180º
c و دمای هادی مس از 200º c نباید تجاوز کند .
3 – انتخاب شکل سطح مقطع شینه

شکل سطح مقطع هادی نه تنها بر روی استقامت پیچشی شینه موثر است بلکه
روی ظرفیت باردهی شینه نیز اثر گذار می باشد. به هنگام استفاده از شینه در
جریان مستقیم، به علت عدم وجود اثر پوستی، عامل مهم در انتخاب شکل سطح
مقطع شینه، فقط تحمل حرارتی شینه در آن جریان می باشد .
در جریان متناوب، اثر پوستی عامل مهمی در افزایش مقاومت هادی می باشد،
این اثر را می توان با انتخاب سطح مقطع مناسب کاهش داد، در جریانهای پایین
شینه تکی یا دوبل تخت با توجه به سهولت در نصب و فواصل مجاز کم، ترجیح
داده می شود، و در این حالت استفاده از شینه دوبل تلفات را پایین می آورد .
در جریانهای بالاتر از شینه های بالاتر از شینه های گرد (لوله ای) و ناودانی می
توان استفاده نمود .
در شکل زیر درصد باردهی شینه های مختلف که دارای سطح مقطع مجموع
یکسان هستند با هم مقایسه شده اند .

4 – جداول ظرفیت باردهی شینه های مختلف مسی و آلومینیومی
در جداول 3 تا 8 ظرفیت جریان پیوسته ای که هادیهای مسی و آلومینیومی می
توانند از خود عبور دهند با توجه به فرضیات زیر بدست آمده است :
الف – هوای محیط آرام و بدون حرکت است .
ب – قسمتهای اکسیده شده هادی های لخت، دارای ضریب تشعشع 4% برای مس
و 35% برای آلومینیوم هستند .
پ – هادیهای رنگ شده دارای ضریب تشعشع تقریبی 9% می باشند .
جداول مربوط به هادیهای مسی طبق استاندارد DIN 43671 و برای هادیهای
آلومینیومی طبق DIN 43670 می باشد .
در جدول 3 مشخصات باردهی شینه های مسی با سطح مقطع مستطیلی آمده
است، در محاسبه مقادیر این جدول دمای محیط 35º c و دمای هادی 65º c در

نظر گرفته شده است. فاصله بین دو شینه که بطور عمودی و از پهنا کنار هم
قرار گرفته اند برابر ضخامت شینه می باشد .

مشخصات باردهی شین مسی از پروفیل U برای جریان متناوب در جدول 5( ) آمده است
که در این جدول محاسبات بر اساس دمای محیط 35º و دمای هادی 65º c در نظر
گرفته شده است .