سایر

سیمولینک چیست؟

قصد دارم در چند قسمت، نحوه کارکردن با Simulink رو به شما آموزش بدم پس اگه تا حالا با Simulink کار نکردید و یا مشکلاتی در کارکردن با اون دارید می‌تونید با من همراه باشید درصورتی‌که پاسخ مشکلتون رو دریافت نکردید می‌تونید در قسمت نظرات اون مشکل رو مطرح کنید، اگه بلد بودم پاسختون رو می‌دم.

سیمولینک چیست؟

سیمولینک نرم افزاریه که شما برای شبیه‌سازی سیستم‌های دینامیکی، می‌تونید از اون استفاده کنید این نرم‌افزار زیرمجموعه نرم‌افزار متلبه که دارای کتابخانه‌های زیادی در زمینه رشته‌های مختلف از جمله برق و مکانیکه. اگه ما نرم‌افزار متلب رو فصل مشترک رشته‌های مهندسی در محاسبات عددی بدونیم نرم‌افزار سیمولینک رو می‌تونیم فصل مشترک رشته‌های مهندسی در زمینه نرم‌افزارهای شبیه‌ساز قرار بدیم.

شروع کار

برای شروع کار با سیمولیک ابتدا از مسیر File >> New >> Model یک مدل جدید ایجاد کنید. این مدل رو در شکل زیر مشاهده می‌کنید.

حالا شما باید در این مدل برحسب مساله‌ای که می‌خواهید حل کنید عناصر مورد احتیاج رو از کتابخانه سیمولینک به مدل مورد نظر انتقال دهید. برای بازکردن کتابخانه سیمولینک، رو صفحه متلب عبارت simulink رو وارد کنید و یا به روی دگمه نشان داده شده در شکل زیر که هم در صفحه اصلی متلب و هم در مدل ایجاد شده قرار دارد کلیک کنید.

کتابخانه سیمونیک

همونطور که در کتابخانه سیمونیک مشاهده می‌کنید کتابخانه‌های زیادی وجود داره که هرکس بنا به رشته‌ای که داره با این کتابخانه‌ها کار می‌کنه مثلا کسی که مکانیک خونده با قسمت مخابرات اون کا1ری نداره ولی آنچه که مشترک بین کلیه کاربران هستش یادگیری بلوک‌های کتابخانه اصلی سیمولیکه که من تا جائیکه بتونم سعی می‌کنم با مثال‌های متنوع، بلوک‌هایی رو که بیشتر به کار میان برای شما شرح بدم.

مثال

برای اولین مثال می‌خواهیم از یک پالس، مشتق و انتگرال گرفته و روی یک اسکوپ به همراه سیگنال اصلی نمایش بدیم بلوک‌هایی رو که احتیاج داریم عبارتند از: مولد پالس، انتگرالگیر، مشتقگیر، تسهیم کننده و بلوکی بسیار معروف به نام اسکوپ.

این بلوک‌ها را در مسیرهای زیر می‌تونید بیابید:

Simulink >> Sources >> Pulse Generator

Simulink >> Continuous >> Integrator

Simulink >> Continuous >> Derivative

Simulink >> Signal Routing >> Mux

Simulink >> Sinks >> Scope

نحوه آوردن بلوک‌ها

نحوه آوردن بلوک‌ها هم بسیار ساده ست شما می‌تونید روی بلوک مورد نظر کلیک چپ کرده و بدون رها کردن آن، موس رو به درون مدل مربوطه ببرید و در جائیکه می‌خواهید بلوک رو قرار دهید، موس رو رها کنید(Drag and Drop) و یا اینکه روی بلوک مورد نظر کلیک راست کرده و گزینه Add to untitled رو انتخاب کنید به‌صورت زیر:

در واقع untitled نام پیش فرض مدل شماست که می‌تونید اون رو تغییر بدهید. پس از اینکه تمامی بلوک‌ها رو به مدل خودتون اضافه کردید بلوک‌ها رو به‌صورت زیر دربیاری

مرتب کردن بلوک‌ها

برای مرتب کردن بلوک‌ها، هم با موس می‌تونید جای اون‌ها رو عوض کنید هم با کیبورد به این صورت که بلوک مورد‌نظر رو انتخاب می‌کنید و با کلیدهای جهتی بر روی کیبورد، جای بلوک رو تغییر می‌دید. برای بزرگ کردن اندازه بلوک‌ها از کلید R و برای کوچک کردن آنها از کلید V استفاده کنید.

حالا باید تنظیمات لازم رو بر بلوک‌ها انجام دهیم به روی بلوک مولد پالس دوبار کلیک کنید و مانند شکل زیر تغییرات لازم رو اعمال کنید:

خروجی این بلوک یک پالس با اندازه ۱ و دوره تناوب ۱٫۵ ثانیه و بدون تـاْخیر و با پهنای پالس معادل ۵۰ درصد دامنه هست.

(Duty Cycle =50%)

به روی بلوک تسهیم کننده دوبار کلیک کرده و تعداد ورودی‌های اون رو به ۳ تغییر بدید.

در تنظیمات بلوک‌های انتگرالگیر و مشتقگیر و اسکوپ تغییری ایجاد نکنید.

حال باید بلوک‌ها رو به یکدیگر متصل کنیم برای اینکار ماوس رو به سمت خروجی مولد پالس برده و زمانی که ماوس به شکل + در اومد کلیک چپ رو فشار داده و بدون ول کردن آن به سمت ورودی دومی تسهیم کننده حرکت کنید و زمانی که اشاره‌گر ماوس بصورت یک بعلاوه دوخط درآمد آن را ول کنید تا اتصال ایجاد شود .

پایان کار

اگر می‌خواهید از یک سیگنال انشعابی بگیرید از کلیک راست ماوس باید استفاده کنید مثلا در مورد اتصال ورودی انتگرالگیر باید ماوس را به سمت سیگنال خروجی مولد پالس برده و با فشردن کلیک راست به سمت ورودی انتگرالگیر حرکت کنید و زمانی که اشاره‌گر ماوس بصورت یک بعلاوه دوخط درآمد آن را ول کنید تا اتصال ایجاد شود باقی اتصالات را دقیقا به همین‌صورت و مطابق شکل زیر انجام دهید:

حالا مدل شما آماده شده و می‌تونید اون رو اجرا کنید البته قبل از اجرا کردن باید تنظیمات شبیه‌سازی(زمان اجرا، گام حرکت، نوع حلگر و …) رو انجام بدید که فعلا برای این مثال نیازی نیست پس مدلتون رو با فشاردادن دگمه استارت، ران کنید سپس به روی اسکوپ دوبار کلیک کنید شما قاعدتا باید شکل موج‌های زیر رو ببینید:

(یادتان باشد که حتما روی دگمه Autoscale کلیک کنید تا شکل موج‌ها را کامل ببینید)

سعید عربعامری
من سعید عربعامری نویسنده کتاب 28 گام موثر در فتح متلب مدرس کشوری متلب و سیمولینک و کارشناس ارشد مهندسی برق قدرتم . بعد از اینکه دیدم سایتهای متعدد یک مجموعه کامل آموزش متلب و سیمولینک ندارند به فکر راه اندازی این مجموعه شدم
http://sim-power.ir

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *