از polyfit تا polyfitn: دنیای برازش چند متغیره در MATLAB

این متن به معرفی تابع polyfitn، ابزاری در MATLAB برای برازش مدل‌های چند جمله‌ای با چندین متغیر مستقل می‌پردازد. این تابع به عنوان توسعه‌ای از تابع داخلی polyfit معرفی می‌شود که محدود به یک متغیر مستقل است. در ادامه، توضیحات مفصل‌تری با جزئیات بیشتر ارائه شده است :

ویژگی‌ها و مزایای کلیدی polyfitn:

• برازش چند بعدی: نقطه قوت اصلی polyfitn، توانایی آن در مدیریت مدل‌هایی با بیش از یک متغیر مستقل است. این امر برای مدل‌سازی روابطی که در آن متغیر وابسته به عوامل متعددی وابسته است، بسیار مهم است. polyfit استاندارد فقط می‌تواند منحنی‌هایی را برازش دهد که در آن y تابعی از x باشد، اما polyfitn امکان z = f(x, y)، w = f(x, y, z) و غیره را فراهم می‌کند. به عنوان مثال، در نظر بگیرید که می‌خواهید تأثیر دما و فشار را بر عملکرد یک موتور بررسی کنید. در این حالت، عملکرد موتور به دو متغیر دما و فشار وابسته است و polyfitn ابزاری ایده‌آل برای مدل‌سازی این رابطه پیچیده است.

• تعیین مدل کلی: polyfitn فراتر از برازش‌های چند جمله‌ای ساده می‌رود. این تابع به کاربران اجازه می‌دهد تا ساختار کلی مدل را تعیین کنند. شما می‌توانید جملات خاصی مانند جملات ثابت، جملات خطی، جملات درجه دوم، جملات تعاملی (مانند x*y) و غیره را شامل یا حذف کنید. این انعطاف‌پذیری، امکان ایجاد مدل‌هایی را فراهم می‌کند که با فیزیک یا رفتار زیربنایی داده‌ها مطابقت دارند. مثال با منحنی کسینوس این موضوع را نشان می‌دهد، جایی که فقط جملات مرتبه زوج استفاده می‌شوند، زیرا تابع کسینوس دارای بسط سری تیلور با فقط جملات مرتبه زوج است. به عنوان مثال، در یک مدل اقتصادی، ممکن است بخواهید تأثیر متغیرهای مختلف مانند نرخ بهره، تورم و رشد اقتصادی را بر شاخص بورس بررسی کنید. polyfitn به شما این امکان را می‌دهد که مدلی با جملات تعاملی بین این متغیرها بسازید و تأثیرات پیچیده آنها را بر شاخص بورس تحلیل کنید.

• مثال: برازش منحنی کسینوس: متن یک مثال واضح از برازش منحنی کسینوس با استفاده از polyfitn ارائه می‌دهد. از آنجا که تابع کسینوس دارای یک بسط سری تیلور با فقط جملات مرتبه زوج است، مثال مدل را به گونه‌ای تعیین می‌کند که فقط شامل آن جملات ('constant x^2 x^4 x^6') باشد. ضرایب حاصل با ضرایب سری تیلور واقعی مقایسه می‌شوند و توافق خوبی را نشان می‌دهند (اگرچه به دلیل تعداد محدود جملات و نقاط داده، کامل نیست). این مثال به خوبی نشان می‌دهد که چگونه می‌توان از polyfitn برای برازش توابعی با ساختار خاص استفاده کرد و نتایج دقیقی به دست آورد.

• ابعاد بالاتر: متن تأکید می‌کند که polyfitn برای ابعاد بالاتر طراحی شده است. این تابع یک مثال از برازش یک سطح سه‌بعدی (z = f(x, y)) با استفاده از یک چند جمله‌ای مرتبه سوم ارائه می‌دهد. داده‌های تصادفی برای x، y و z استفاده می‌شوند و نویز به z اضافه می‌شود تا مثال واقعی‌تر باشد. این مثال نشان می‌دهد که چگونه polyfitn می‌تواند به طور موثر با داده‌های چند بعدی کار کند و مدل‌های پیچیده‌ای را برازش دهد.

• نمایش نمادین: چند جمله‌ای برازش شده می‌تواند برای تجسم و تفسیر آسان‌تر به شکل نمادین تبدیل شود. متن به دو روش برای انجام این کار اشاره می‌کند: استفاده از جعبه ابزار sympoly نویسنده یا تابع داخلی polyn2sym. نمایش نمادین معادله مدل را بسیار واضح‌تر می‌کند (به عنوان مثال، z = 0.43896*x^3 + ...). این امر به ویژه برای مدل‌های پیچیده با بسیاری از جملات مفید است، زیرا به راحتی می‌توان ساختار و ضرایب مدل را بررسی کرد.

• برآورد خطا: polyfitn برآوردهای خطای پارامتر را ارائه می‌دهد که برای ارزیابی اهمیت آماری ضرایب برازش شده ضروری است. این کمک می‌کند تا تعیین کنیم کدام جملات در چند جمله‌ای واقعاً مهم هستند و کدام ممکن است به دلیل نویز تصادفی باشند. به عنوان مثال، اگر خطای یک ضریب بزرگ باشد، ممکن است آن جمله در مدل اهمیت چندانی نداشته باشد و بتوان آن را حذف کرد.

• ارزیابی و مشتق‌گیری: این جعبه ابزار همچنین شامل توابعی برای ارزیابی مدل‌های برازش شده (محاسبه مقادیر z پیش‌بینی شده برای مقادیر داده شده x و y) و برای مشتق‌گیری نمادین از مدل‌ها است. این توابع ابزارهای مفیدی برای تحلیل بیشتر مدل و استخراج اطلاعات از آن هستند. به عنوان مثال، می‌توان از مشتق مدل برای یافتن نقاط ماکزیمم و مینیمم یا بررسی حساسیت خروجی به تغییرات ورودی‌ها استفاده کرد.

نکات مهم و توصیه‌ها:

• برازش بیش از حد: متن به شدت در مورد استفاده کورکورانه از چند جمله‌ای‌های مرتبه بالا هشدار می‌دهد. در حالی که یک چند جمله‌ای مرتبه بالاتر ممکن است به نظر برسد داده‌ها را بهتر برازش می‌دهد، می‌تواند منجر به برازش بیش از حد شود. برازش بیش از حد زمانی رخ می‌دهد که مدل به جای روند زیربنایی، نویز موجود در داده‌ها را捕獲 کند و منجر به پیش‌بینی‌های ضعیف برای نقاط داده جدید شود. متن در مورد “حلقه‌زنی” (نوسانات) بین نقاط داده هنگام استفاده از چند جمله‌ای‌های مرتبه بالا هشدار می‌دهد. به عنوان مثال، در نظر بگیرید که می‌خواهید یک سری داده مربوط به قیمت سهام را مدل‌سازی کنید. استفاده از یک چند جمله‌ای مرتبه بالا ممکن است به خوبی با داده‌های تاریخی برازش شود، اما نمی‌تواند به درستی تغییرات آینده قیمت سهام را پیش‌بینی کند، زیرا نویز موجود در داده‌ها را نیز در نظر گرفته است.

• تصویرسازی: نویسنده بر اهمیت تجسم داده‌ها و مدل برازش شده تأکید می‌کند. آنها توصیه می‌کنند: “از چشمان خود برای تأیید نتیجه استفاده کنید.” بازرسی بصری برای تشخیص برازش بیش از حد، حلقه‌زنی و سایر مشکلاتی که ممکن است از معیارهای آماری مانند R-squared مشخص نباشند، بسیار مهم است. به عنوان مثال، اگر منحنی برازش شده نوسانات زیادی بین نقاط داده داشته باشد، این نشانه‌ای از برازش بیش از حد است و باید از یک مدل ساده‌تر استفاده کرد.

• مدل‌های جایگزین: اگر به نظر می‌رسد یک چند جمله‌ای مرتبه بالا ضروری است، متن پیشنهاد می‌کند مدل‌های جایگزینی مانند اسپلین‌های رگرسیون یا اسپلین‌های صاف کننده را در نظر بگیرید. این روش‌ها اغلب در捕獲 روابط پیچیده بدون خطر برازش بیش از حد شدید بهتر هستند. به عنوان مثال، اسپلین‌ها می‌توانند منحنی‌های صاف و انعطاف‌پذیری را برازش دهند که به خوبی با داده‌ها مطابقت دارند و از مشکل حلقه‌زنی جلوگیری می‌کنند.

• R-squared: در حالی که R-squared (معیاری از میزان خوب بودن برازش مدل با داده‌ها) ذکر شده است، نویسنده تأکید می‌کند که نباید معیار唯一 برای انتخاب مدل باشد. بازرسی بصری و بررسی پیچیدگی مدل به همان اندازه مهم هستند. به عنوان مثال، ممکن است یک مدل با R-squared بالا داشته باشید، اما اگر منحنی برازش شده نوسانات زیادی داشته باشد، این نشان می‌دهد که مدل بیش از حد پیچیده است و نمی‌تواند به درستی داده‌ها را نشان دهد.

به طور خلاصه، polyfitn ابزاری قدرتمند برای برازش مدل‌های چند جمله‌ای چند بعدی در MATLAB است. این انعطاف‌پذیری در تعیین ساختار مدل ارائه می‌دهد و برآوردهای خطا را برای ضرایب برازش شده فراهم می‌کند. با این حال، به کاربران اکیداً توصیه می‌شود که در مورد برازش بیش از حد احتیاط کنند و مدل‌های خود را به صورت بصری تأیید کنند.