روشهاي بهبود عملکرد مناسب مقره ها در مقابل آلودگی
اثر جنس مقره ها در کارآیی آنها
جدول پیشنهادي (29) با توجه به تجربیات مختلف میزان کارآیی مقره هاي سرامیکی و
غیر سرامیکی را براي شرایط مختلف کاري بصورت نقاط ضعف یا قوت ارائه کرده است.
شکی نیست که، شرایط تأثیر گذار محیطی و محل کاربري، اثرات اساسی بر نوع کارآیی
مقره ها در مدت زمان عمرشان دارند.
جدول (29) با تکیه بر خواص اساسی مقره هاي سرامیکی و غیرسرامیکی موجود که تا
کنون تجربه شده اند ارائه گردیده است. پیشرفت ها و بهینه سازي در مرحله تکنولوژي
ساخت و پیدایش مواد جدیدتر و افزایش دانش متکی بر تجربه هاي میدانی مسلماً
باعث تغییرات در خواص و کارآیی مقره هاي سرامیکی و غیر سرامیکی جدید می گردد
که لازم است جدول (29) در آینده با توجه به این پیشرفتها کامل تر و گسترده تر
گردد.
روشهاي مناسب بهبود عملکرد مناسب مقره ها در مقابل آلودگی
افزایش سطح ایزولاسیون:
با افزودن مقره فاصله خزشی افزایش یافته و ولتاژ جرقه کل زنجیره افزایش پیدا می
کند ولی در خطوط موجود این کار به دلیل افزایش طول زنجیره و در نتیجه به هم
خوردن فواصل هوایی حفاظتی عموماً عملی نمی باشد. در مرحله طراحی نیز افزایش
تعداد مقره و طول زنجیره منجر به افزایش ابعاد و ارتفاع برج و در نتیجه افزایش هزینه
احداث خط خواهد شد.
استفاده از مقره نوع FOG:
استفاده از این نوع مقره راه حل عملی و مناسب براي مقابله با آلودگی مقره است. این
نوع مقره با فاصله خزشی تا 150% مقره استاندارد، عملکرد بهتري نسبت به مقره
استاندارد دارد. به علت اینکه فاصله خزشی تنها عامل موثر در کاهش اثرات آلودگی
مقره ها نمی باشد و استفاده از این نوع مقره در همه موارد رضایت بخش نبوده است.
استفاده از مقره با لعاب نیمه هادي:
گرماي حاصل از پوشش مقاومتی سطحی مقره را خشک نگه داشته و تا مدتی توزیع
ولتاژ در مقره را یکنواخت و خطی حفظ می کند و باعث می شود که مقره عملکرد
خوبی در مقابله با مشکلات ناشی از آلودگی از خود نشان دهد. البته عملکرد و خواص
این لعاب به تدریج بعد از مدتی بهره برداري در مقایسه با سایر انواع مقره به علت
خوردگی ناشی از پدیده الکترولیتی کاهش می یابد.
شستشوي دوره اي
شستشوي دوره اي با فشار جریان آب اقتصادي ترین روش براي پاك کردن مواد آلوده از
سطح مقره می باشد این روش در مواردي که آلودگی خیلی شدید و بارندگی کم بوده
و افزایش مقره امکان پذیر نباشد کاربرد دارد شستشو در مورد رسوب گرد و خاك و
نمکی و اسیدي که در عایقهاي سرامیکی چندان چسبنده نیست خیلی موثر می باشد و
زمان و تناوب شستشو بستگی به شدت آلودگی و شرایط جوي و وضعیت ایرولاسیون
خط دارد.
تمیز کردن مقره ها:
در این روش که مقره ها را زیر بار یا بی باري تمیز می کنند یک روش موثر با کارائی
زیاد و وسیله اي اقتصادي براي خارج کردن مواد آلوده و ترکیبات چرب که روي سطح
مقره سخت می چسبند و رسوب می کند می باشد.
معمولی ترین مواد ساینده مورد استفاده چوب ذرت زمینی و پودر سنگ آهک ریز می
باشد چوب ذرت معمولاً براي خارج کردن کریس سیلیکون کهنه یا مواد رسوبی نرم
بکار می رود و پودر سنگ آهک عموماً براي خارج کردن آلودگی هاي سخت نظیر سیمان
بکار می رود این مواد به قدر کافی براي پاك کردن مقره ساینده هستند بدون آنکه به
سطح مقره خراشی وارد شود.
گریس کاري :
سطح مقره را از ترکیبات گریس (سیلیکون) می پوشانند و با توجه به اینکه اولاً این
ماده سعی می کند که مواد آلوده را در برگرفته و آب را به شکل قطره قطره در آورده و
مانع از تشکیل لایه آب در تمام سطح مقره می شود ثانیاً با بکار بردن گریس مواد
آلوده قادر به نشستن و رسوب کردن روي سطح مقره نخواهند بود ولی از آنجایی که
بعد از مدتی گریس قابلیت دفع آب خود را به تدریج از دست می دهد و در سطح مقره
مسیرهایی براي وقوع جرقه ایجاد می کند لذا نیاز به خارج کردن و تجدید آن به طور
متناوب بعد از طی دوره کارائی آن دارد. و از طرف دیگر گران قیمت می باشد.
پاك کردن دستی:
تمیز کردن مقره ها به روش دستی نیز روش عمومی، موثر ولی وقت گیر، پر دردسر و
پر خرج به دلیل نیاز به قطعی دراز مدت تأسیسات برق می باشد. روش پاك کردن
دستی مقره معمولاً مواردي استفاده می شود که شستشوي با آب تحت فشار بالا به
دلیل غیر قابل دسترس بودن و نزدیکی تجهیزات تحت بار و یا غیر موثر بودن این
روش به دلیل سختی و چسبندگی رسوب آلوده مقره ها غیر ممکن باشد.
نتیجه گیري
بنابراین لازم است که شرکتهاي مقره سازي در هنگام ساخت مقره دقت کافی را مبذول
دارند تا محصولی کیفیت بالا به بازار عرضه کنند. همچنین شرکت هاي توزیع نیروي
برق بایستی قبل از مبادرت نمودن به خرید مقره آزمایشات مربوطه را به دقت کافی بر
روي مقره موردنظر انجام دهد وپس از مورد تایید بخش کنترل کیفی قرار گرفتن
محصول نسبت به خرید آن اقدام نماید. بعلاوه در شرایط لزوم حتی الامکان نسبت به
کیفیت مقره پایینی که در شرایط تقسیم نابرابر ولتاژ بیشتري بر آن اعمال می شود
دقت بیشتري نماید و حدالامکان استانداردهاي بیان شده را مد نظر داشته باشند چرا
که رعایت این موارد علاوه بر اینکه قابلیت اطمینان شبکه را بالا می برد در دراز مدت از
نظر اقتصادي نیز مقرون به صرفه می باشد و هزینه هاي مربوطه به نگهداري و
تعویض مقره ها را کاهش می دهد.
آلودگی و رطوبت بر کلیه تجهیزات شبکه بخصوص مقره ها اثرات سوء داشته و مانع از
کارکرد طبیعی آنها می گردد. این اثرات در مناطق ساحلی بدلیل وجود نمک و رطوبت
بسیار شدید بوده و باعث ایجاد قوس الکتریکی و بروز اختلال در شبکه هاي برق می
گردند.
