معرفی بعضی از تجهیزات مورد استفاده تابلوهای برق
قطع کننده حرارتی (رلۀ حرارتی یا بی متال )
رلۀ حرارتی یا بی متال حفاظت مدارها در برابر اضافه بار (به ویژه در موتورها) به
کار می رود. بی متال معمولاً از دو تیغۀ فلزی غیر هم جنس و با ضریب انبساط
طولی مختلف ساخته می شود. چنانچه جریان عبوری از بی متال از حدی بالاتر
رود، اینجاد شده از عبور جریان، دو فلز را گرم کرده طول آنها را افزایش می دهد
و از آنجا که طول یکی بیشتر از دیگری افزایش می یابد، دو فلز خم شده و از
طریق اهرم هایی کنتاکت بی متال را باز می کنند و به این ترتیب مدار قطع
می شود .
هر رلۀ حرارتی سه فاز از سه کنتاکت قدرت برای عبور جریان اصلی مصرف کننده
و دو کنتاکت فرمان بهره می گیرد. از دو کنتاکت فرمان یک کنتاکت بسته است
و جهت قطعت مدار تغذیه بوبین کنتاکتور به کار می رود و کنتاکت دیگر باز
است که پس از عمل بی متال، بسته می شود و برای اطلاع یا وصل مدارهای
اضطراری به کار می رود .
نکته : 5 جریان بی متال برابر جریان نامی موتور تنظیم می شود و در مقابل
اضافه بار از 05/1 تا 10 برابر جریان نامی، می تواند موتور را قطع می کند. در
صورتی که جریان عبوری از بی متال به آندازۀ 5% بیشتر از جریان تنظیم شده
باشد، معمولاً مدار در مدتت زمانی بیشتر از 2 ساعت قطع خواهد شد و اگر
جریان عبوری از بی متال به اندازۀ 20% بیشتر از جریان تنظیم شده باشد، مدار
در مدت زمانی کمتر از 2 ساعت قطع خواهد شد و چنانچه جریان عبوری از بی
متال بیشتر از 50% جریان تنظیم شده باشد، مدار در مدت زمانی کمتر از 2
دقیقه قطع خواهد شد .
کلید محافظ
کلید محافظ می تواند موتور را در مقابل اتصال کوتاه و اضافه بار حفاظت کند
برای عمل رله، معمولاً آن را روی جریان معینی تنظیم می کنند 5/1( تا 8/1 برابر
جریان نامی) وقتی که جریان از حد تنظیم شده بیشتر شود عضو حرارتی رله
عمل کرده و مدار را قطع می کند. بخش مغناطیسی این رله نیز از یک هستۀ
آهنی ثابت و یک هستۀ آهنی ثابت و یک هستۀ متحرک و یک بوبین تشکیل می
شود. در صورتی که اتصال کوتاهی در مدار رخ دهد، جریان عبوری از بوبین،
هستۀ متحرک را به هسته ثابت متصل کرده باعث قطع کنتاکتهای متصل به
هسته متحرک می شود و به این ترتیب مدار در زمان بسیار کوتاهی به وسیلۀ
رله قطع خواهد شد .
شستی
در مدارهای دارای کنتاکتور، اغلب برای دادن فرمان لحظه ای شروع به کار و یا
قطع و همچنین تغییر حالت مدار از شستی استفاده می شود. اغلب شستی ها
دارای چهار کنتاکت می باشند که در حالت عادی دو تای آنها باز و دوتای دیگر
بسته خواهند بود با وارد کردن فشار به شستی تمام کنتاکتها تغییر وضعیت می
دهند و با حذف فشار وارد شده به شستی دوباره به حالت اول بر می گردند.
معمولاً از شستی های به رنگ قرمز به عنوان قطع کننده و از شستیهای مشکی یا
سبز به عنوان وصل کنندۀ مدار استفاده می شود
لیمت سوئیچ یا میکروسوئیچ
از لیست سوئیچ در مدارهای فرمان برای کنترل و محدود کردن حرکت قسمتهای
مکانیکی، تغییر جهت حرکت و در تایمرها و شناورها و . . . به عنوان کلید برای
قطع یا وصل استفاده می شود .
ساختمان این کلید مانند شستی بوده و توسط سیستم متحرک به آن نیروی
فشاری وارد شده یا کشیده می شود. در میکروسوئیچ نیز مانند شستی با بر
طرف شدن نیروی مکانیکی وارد به اهرم آن، مجدداً انرژی ذخیره شده در فنر
میکروسوئیچ، آن را به حالت اول بر می گرداند .
1- کلید محدود کننده فشاری انتهایی
2- کلید محدود کننده قرقره ای
3- کلید محدود کننده قرقره ای از راست
4- کلید محدود کننده قرقره ای یک طرفه از چپ
5- کلید محدود کننده قرقره ای دو طرفه
6- کلید محدود کننده آنتنی دو طرفه
