هادی میانی و حفاظت داخل ساختمان
هادي میانی :
ارتباط بین برقگیر و سیستم زمین توسط هادي میانی انجام می گیرد واگر ارتفاع
ساختمان از 28 متر بالاتر باشد بایستی براي اتصال برقگیر به سیستم زمین از هادي
میانی استفاده نمود. در موردسطح مقطع هادي براي مصارف خانگی سیم مسی50 و
براي مصارف صنعتی سیم هاي 120 ، 90 ، 75 و … بسته به مؤلفه محتویات ساختمان
می توان استفاده نمود.
یک نکته ضروري در مورد هادي میانی تخلیه جانبی است اگر هنگام نصب اتصالات
هادي میانی به اندازه کافی دقت نگردد، امکان ایجاد اتصال کوتاه و تخلیه انرژي از
مسیرهاي نامناسب وجود داردکه خطر این مسئله می تواند بیشتر از خطر اصابت
صاعقه باشد. براي نصب هادي میانی از بست هاي مخصوصی استفاده می گردد که
معمولاً از جنس مس یا استیل هستند و همچنین منطبق بر استاندارد اروپا فاصله هادي
میانی از دیوار بایستی کمتر از یک دهم متر باشد.
سیستم زمین :
یکی از مهم ترین قسمت هاي سیستم ارتینگ سیستم زمین می باشد.با اصابت رعد
و برق به برقگیر انرژي آن به برقگیر منتقل می گردد و سیستم هادي میانی وظیفه دارد
بدون تخلیه از مسیرهاي نادرست از یک مسیر مناسب که در طراحی مدنظر بوده آن را
به سیستم زمین منتقل گرداند و کار سیستم ارت به تزریق انرژي رعد و برق به زمین
منتهی می شود.
با توجه به توضیح بالا معلوم می گردد که قسمت زمین سیستم ارت بایستی به
نحوي تخلیه انرژي به زمین را در اسرع وقت انجام نماید و می دانید زمین مبداء توان
است و داراي مقاومت صفر ، ولی به علت وجود لایه هاي پوسته زمین، در سطح زمین
مقاومت آن دقیقاً صفر نیست و ما با ایجاد سیستم زمین مقاومت زمین را به صفر
نزدیک می نماییم تا قابلیت جذب انرژي رعد و برق را داشته باشد. پس مهمترین
مؤلفه یک سیستم زمین مقدار مقاومت آن است که هر چه پایین تر باشد بهتر است.
براي سیستم هاي قدرت، مقاومت ارت زیر ده اهم قابل قبول می باشد ولی براي سیستم
هاي حساس از قبیل سیستم هاي مخابراتی معمولاً مقاومت زیر سه اهم مدنظر است که
در موارد خاص با توجه به پیشنهاد سازنده دستگاه این مقدار تغییر می یابد.
سیستم زمین به انواع مختلفی از قبیل سیستم چاه، سیستم حلقه و سیستم میله اي
ارت تقسیم بندي می شود و با توجه به نوع خاکی که می خواهیم سیستم زمین ایجاد
نماییم انتخاب می گردد. مثلاً در جاده هاي سنگلاخی، میله هاي ارت که به صورت
شبکه اي در زمین فرو می روند براي ایجاد و گسترش سیستم زمین بهترین گزینه
است.
حفاظت تجهیزات نصب شده در داخل ساختمان :
منظور از حفاظت داخلی ، اجراي سیستم هم پتانسیل درداخل ساختمان و نصب
ارسترهاي حفاظت در مقابل ولتاژ ناشی از صاعقه و سو ییچینگ بر روي کابلهاي تغذیه ،
دیتا، تلفن وتجهیزات حساس می باشد.
استانداردهاي موجود در این بخش به شرح زیر می باشد:
IEC 61024
IEC 61312
VDE 0675 , VDE0185
حفاظت داخلی سایت ارتباطی را در مقابل عوامل مختلفی از قبیل نوسانات ولتاژ و
القائات ناشی از اصابت غیرمستقیم رعد و برق محافظت می نماید. ارسترها تجهیزاتی
هستند که کار حفاظت از سیستم هاي مخابرات و الکترونیک، در برابر نوسانات ناشی از
رعد و برق را بر عهده دارند البته نقش ضربه گیرهاي ولتاژ را نباید از قلم انداخت.
سیستم حفاظت خارجی مخصوصاً در قسمت انتهاي آن قدرت آنی تخلیه انرژي زیاد ایجاد
شده از اصابت مستقیم را ندارد و گفته می شود در لحظه اول تنها 50 درصد انرژي
تخلیه می گردد و با توجه به هم پتانسیل بودن ساختمان امکان برگشت انرژي به داخل
سایت و مورد حمله قرار دادن آن موجود می باشد، با نصب ضربه گیرها این امکان از
بین خواهد رفت.
ضربه گیرها در کلاس هاي حفاظتی مختلف یک، دو، سه و به صورت یک پل، دو پل تا
چهار پل موجود است که در محاسبه نصب آن ها جریان گذرنده در محل نصب و مکان
نصب مهم می باشد به طور مثال اگر می خواهیم ضربه گیر را در ورودي اصلی برق
ساختمان قرار دهیم بهتر است از ضربه گیرهاي کلاس یک استفاده نمود. ارسترهاي
مختلفی براي محافظت از خطوط تلفن، خطوط آنتن، شبکه هاي رایانه اي و شبکه هاي
رادیویی فرکانس بالا موجود است که می توان بسته به پورت هاي ورودي و خروجی و
تعیین اهمیت حفاظت نسبت به تهیه آن ها در رنج ها و کلاس هاي مختلف اقدام نمود.
