معرفی انواع رله های زمانی
رله های زمانی (تایمرها )
تایمر دستگاهی است که می تواند در یک زمان مشخص که بر روی آن تنظیممی شود، توسط یک میکروسوئیچ، مدارهایی را قطع یا وصل نماید. رله هایزمانی در انواع مختلف ساخته می شوند.
رله زمانی یا تایمر موتوری یا الکترومکانیکی
این تایمر از یک موتور کوچک با قطب چاکدار تشکیل می شود که از طریق چرخدنده یک دیسک را می چرخاند، بر روی دیسک زائده ای تعبیه شده است که باحرکت دیسک و پس از مدت زمانی کنتاکتهایی از یک میکروسوئیچ را باز و تعداددیگری را می بندد. در شکل زیر نمونه ای از این تایمر نشان داده شده است .
رلۀ زمانی یا تایمر الکترونیکی
از تایمرهای الکترونیکی برای تنظیم زمانهای کمتر از ثانیه تا چندین ثانیهاستفاده می شود. در ساختمان این تایمرها از مدارات و اجزا الکترونیکی استفادهمی شود. در نوعی از این تایمرها با شارژ و دشارژ شدن خازن بوبین یک رلۀکوچک تحریک می شود. به عبارت رله هنگامی وصل می شود که خازن شارژشده، ولتاژ دو سر آن برابر ولتاژ مورد نیاز برای وصل رله شود پس از وصل رلهبار ذخیره شده در خازن روی مقاومتی که توسط کنتاکت باز رله به دو سر خازنوصل می شود تخلیه می گردد .
نکته : 6 در تایمر نوع خازنی می توان با تغییر ظرفیت خازن زمان تایمر را تنظیمنمود .
رله زمانی هیدرولیکی
در این رله که از سیستم هیدرولیکی بهره می گیرد، وقتی جریان برق به رلهوصل می شود مقداری روغن در داخل رله جا به جا می شود. برای بازگشت روغنبه محل اولیه زمانی لازم است که این زمان را به عنوان زمان تایمر مورد استفادهقرار می دهند .
رله زمانی یا تایمر نیوماتیکی (پنوماتیکی )
در این تایمر از خاصیت ذخیره سازی و فشردگی هوا استفاده می شود. هنگامیکه بوبین تحریک، قسمت متحرک را جذب می کند قطعه ای که شبیه به دمآهنگری است فشرده شده هوای آن از طریق سوپاپ یک طرفه خارج می شود.
هنگامی که جریان بوبین قطع می شود، دم از طریق فنر به حالت اولیه خود برمی گردد و از طریق سوپاپ تنظیم از هوا پر می شود وقتی که دم به حالت
عادی برگشت کنتاکتها تغییر وضعیت می دهند .
نکته : 7 تفاوت تایمر موتوری با تایمر نیوماتیکی در این است که تایمر موتوریپس از تنظیم و وصل بوبین آن به ولتاژ، شروع به کار می کند در حالیکه تایمرنیوماتیکی پس از قطع ولتاژ از بوبین آن، شروع به کار می کند. دربسیاریموارد، تایمر نیوماتیکی بر روی کنتاکتورهای مدار وصل می شود تاپس از وصلکنتاکتور، دم رله فشرده شود .
رلۀ زمانی بی متال یا حرارتی (تایمرحرارتی )
این نوع تایمر با استفاده از خاصیت بی متال کار می کند و بر دو نوع است. رلۀحرارتی ذوب شونده و رلۀ حرارتی منعکس کنندۀ میله ای هنگامی که جریان ازبی متال عبور می کند، گرم می شود و پس از مدتی در اثر تغییر شکل عملکرده، مدار را قطع یا وصل می کند. دقت این نوع تایمر زیاد نیست و آب و هوایمحیط بر روی آن اثر می گذارد .
به طور کلی رله های زمانی یا تایمرها را به دو دسته کلی تقسیم می کنند:
1- رله های تأخیر در وصل (ON- DELAY) : به رله ای گفته می شود کهدر آن باید به رله انرژی داده شود و سپس رله عمل کرده کنتاکتی را باز یا بستهکند مانند تایمر موتوری .
2- رله های تأخیر در قطع (OFF- DELAY) : به رله ای گفته می شود کهبعد از قطع شدن انرژی، عمل کرده کنتاکتی را باز یا بسته می کند مانند تایمرنیوماتیکی.