ساختار لایه پیوند داده (Data Link Layer)
براي ارسال داده به صورت اتصالگرا و بدون اتصال لایه Data link به دو زیر لایه
تقسیم میشود: زیر لایه LLC و زیر لایه MAC. در زیر لایه MAC امکان ارسال داده
با برقراري ارتباط بین فرستنده و گیرنده وجود دارد و در زیر لایه LLC ارسال داده
بدون نیاز به برقراري ارتباط بین فرستنده و گیرنده برقرار میشود. لازم به ذکر است
که ارسال اطلاعات از طریق زیر لایه MAC داراي دقت بیشتري است و از رسیدن بسته
اطلاعاتی به مقصد اطمینان حاصل میکند، در حالیکه از سرعت پایین تري نسبت به
ارسال داده از طریق زیر لایه LLC برخوردار است. زیر لایه LLC بیشتر در مواردي
استفاده میشود که نیاز به دقت زیادي ندارد براي مثال ارسال یک پیام عمومی براي
تمامی تجهیزات. زیر لایه LLC در پروتکل ISO/IEC 8802-2 توصیف شده است. زیر
لایه MAC که بخش بزرگتر لایه data link است بر اساس استاندارد ISO/IEC
13239 است. ویرایش دوم از این استاندارد توسعه قابل توجهی نسبت به نسخه اصلی
آن در مواردي مانند آدرس دهی، اصلاح خطا و تقسیم بندي داشت. در ویرایش سوم
ساختار جدید فریم داده در آن جا داده شد که براي کاربردهایی نظیر اندازه گیري
الکتریسیته و صنایع مشابه به کار میرود.
– سرویسهاي ارائه شده توسط لایه پیوند داده
لایه پیوند داده خدمات زیر را براي برقراري ارتباط فراهم میکند:
ساختار ارتباطی نقطه به نقطه و یک نقطه به چند نقطه
امکان انتقال اطلاعات به صورت اختصاصی
برقراري ارتباط یک طرفه و دو طرفه
برقراري ارتباط غیر همگام با 1 بیت شروع، 8 بیت داده، بدون پریتی و یک بیت
پایان
این لایه دو وظیفه اختصاصی به شرح زیر دارد:
بستههاي دریافتی از PDU که به صورت مجزا از هم هستند و توسط client
فرستاده شدهاند در سمت server به هم اتصال می یابند
ارسال گزارش اتفاقات با ارسال فریمهاي UI از پایگاه دوم به پایگاه اول.
زیرلایه LLC
ساختار زیر لایه LLC در شکل زیر نشان داده شده است:
شکل(4.5) ساختار زیر لایه LLC
براي استفاده در ساختار DLMS/COSEM این ساختار به شکل زیر استفاده میشود:
شکل(5.5) ساختار زیر لایه LLC در پروتکل DLMS/COSEM
0xE7 یا و 0xE6 ،source-lsap مقدار .است 0xE6، Destination-lsap مقدار
است.که آخرین بیت به عنوان شناسه پاسخ یا دستور است. Z=0 براي دستور و z=1
براي پاسخ استفاده میشود. بایت کنترل براي بیان کیفیت زیر لایه LLC است که براي
استفاده در آینده رزرو شده است. و اکنون در تمامی موارد با 0x00 مقدار دهی می-
شود. فیلد اطلاعات شامل اعداد در مبناي 8 است و ISDU را حمل میکند. مقصد
LSAP 0XFF براي اهداف رادیویی استفاده میشود.تجهیزات از این آدرس براي ارسال
پیام هیچگاه استفاده نمیکنند و تنها پیامهاي شامل این آدرس مقصد را میپذیرند.
زیر لایه MAC
زیر لایه MAC از قالب اطلاعاتی نوع 3 که در استاندارد ISO/IEC 13239 بیان شده
است استفاده میکند. این قالب در شکل 17 نشان داده شده است:
شکل(6.5) ساختار زیر لایه MAC
طول فیلد Flag یک بایت است و مقدار آن 7EH است. وقتی که دو یا تعداد بیشتري
فریم اطلاعاتی به طور پشت سر هم در حال ارسال هستند این Flag بیانگر پایان یک
فریم و آغاز فریم دیگر است.این موضوع در شکل 18 نشان داده شده است:
شکل(7.5) ارسال قریمهاي متوالی
طول قالب فریم دو بایت است و مشتمل بر 3 قسمت است قسمت اول شامل 4 بیت
است و بیانگر نوع فرمت فریم است ، بیت قسمت بندي که 1 بیت است و قسمت طول
فریم که شامل 11 بیت است. هنگامی که یک فریم تنها در حال ارسال است مقدار بیت
s یک است.در حالتی که چندین فریم به طور متوالی ارسال میشوند مقدار این بیت یک
است و در فریم آخر این بیت صفر میشود. ساختار فریم در شکل 19 نشان داده شده
است:
شکل 8-5 )ساختار داخلی Frame Format
دقیقاً دو قسمت آدرس در فریم وجود دارد :آدرس مبدأ و مقصد. طول قسمت کنترل 1
بایت است و بیانگر نوع دستور العمل و یا پاسخ میباشد.. طول HCS یک بایت است
.HCS در ابتداي فریم و بعد از فلگ آغازي قرار میگیرد .فریمهایی که فیلد اطلاعات
ندارند و یا فیلد اطلاعات خالی دارند مانند برخی از فریمهاي سوپروایزر HCS و FCS
ندارند و یا تنها شامل FCS هستند.HCS و FCS به یک شیوه محاسبه میشود . فیلد
اطلاعات میتواند هر تعداد بایت باشد. طول FCS دو بایت است FCS براي تمامی
طول فریم محاسبه میشود و شامل Flag آغازي هم هست.
– نحوه آدرس دهی زیر لایه MAC
همانطور که در استاندارد ISO/IEC 13239 مشخص شده است گستره حوزه آدرس
میتواند افزایش پیدا کند در صورتی که کوچکترین بیت آدرس صفر باشد بیانگر این
است که هشت بیت ارسالی بعدي نیز شامل آدرس است. فرمت هشت تاییهاي بعدي
دقیقاً مشابه هشتتایی آغازي است. کوچکترین بیت هشتتایی آخر بایستی 1 باشد که
بیانگر پایان آدرس است.
ساختار قسمت آدرس
ساختار فریم HDLC نوع 3 شامل دو فیلد آدرس است: مبدأ و مقصد. بسته به جهت
ارسال داده CLIENT و SERVER هر دو میتوانند به عنوان مبدأ و یا مقصد آدرس-
دهی شوند و آدرس CLIENT بایستی همیشه در یک بایت بیان شود .آدرس سرور به
دو قسمت تقسیم میشود:
قسمت بالایی HDLC براي آدرسدهی وسیله منطقی و قسمت پایینی آن براي آدرس-
دهی وسیله فیزیکی استفاده میشود. قسمت بالایی HDLC همیشه بایستی آدرس-
دهی شود ولی قسمت پایینی اگر به آن نیازي نباشد ممکن است حذف شود. مکانیسم
افزایش حیطه آدرسدهی براي هر دو بخش انجام میشود و بنابراین فیلد آدرس با
طولهاي مختلف به وجود میآید. طول آدرس سرور میتواند در یک ، یا دو یا چهار بایت
بیان شود
سرویسهاي مدیریتی لایه پیوند داده
شکل 22 سرویسهاي مدیریتی فراهم شده توسط لایه DATA LINK را نشان می-
دهد که براي فرایند مدیریت سیستم لازم است. این سرویسها هم براي CLIENT و
هم براي SERVER استفاده میشوند.