معایب عایقهاي سرامیکی از نظر آلودگی وشرایط محیطی
یکی از مهمترین ایراداتی که بر عایقهاي سرامیکی وارد است تاثیر آلودگیهاي محیطـی
بر عملکرد این نوع عایقها است. زیرا در اثر آلودگیها، فاکتورهاي اصلی عایق الکتریکـی
خدشهدار میشود و تاثیر بسزایی در خواص و ویژگیهاي عایقی این مواد ایجاد میکنـد .
آلودگیهاي محیطی بر دو نوع است:
• آلودگیهاي طبیعی. آلودگیهاي محـیط بـه صـورت ذرات گـرد و غبـار، دوده و گاز هـاي
شیمیایی و ترکیبات آنها بـر سـطح خـارجی عـایق رسـوب مـی کنـد و در طـول زمـان، لایـه
سطحی متشکل از ذرات با ترکیبات مختلف را پدید میآورد که با گذشت زمان، ایـن لایـه
سطحی متشکل از ذرات در مجاورت رطوبت از هـدایت نـاچیزي برخـوردار گشـته و جریـان
تخلیه را از طریق لایه و در سطح خارجی عایق بالغ بر چند میلیآمپر برقـرار مـی سـازد کـه
در صورت افزایش ضخامت لایـه، جریـان برقـرار شـده فزونـی یافتـه و بـا تجـاوز از مقـدار
مشخص، شرایط بـروز قـوس در سـطح خـارجی عـایق را فـراهم مـی سـازد . بـدین ترتیـب
آلودگیهاي محیط و لایـه سـطحی ناشـی از آن، ولتـاژ دي الکتریـک عـ ایق را کـاهش داده،
بروز قوس در سطح خارجی را به ازاي ولتاژ اسمی سبب میشود.
• آلودگیهاي صنعتی: ایـن نـوع آلـودگی در منـاطق و نـواحی صـنعتی نظیـر کارخانجـات
شیمیایی، رنگسازي، سیمان، ذوب فلزات و غیـره مشـاهده مـی شـود . در ایـن مراکـز مـواد
شیمیایی حاصـل از کارخانجـات صـنعتی در فضـا موجـود بـوده، در سـطح عـایق هـا ظـاهر
میشود. مقررات و پیشبینیهاي به عمل آمده به منظور کیفیت ایزولاسـیون عـایق هـا و
انتخاب مناسب آنها، متناسب با آلودگیهاي محیط، براي آلودگیهـاي صـنعتی و محیطـی
یکسان هستند. با اینهمه در مواردي کـه میـزان آلـودگی اعـم از صـنعتی یـاطبیعی قابـل
ملاحظه باشد انجام بررسیها و مطالعات دقیـق بـه منظـور انتخـاب و تعیـین نـوع عـایق
مناسب صورت میپذیرد.
مقاومت عایقهاي سرامیکی در مقابل عوامل جوي و اشعه ماوراء بنفش
یکی از معایبی که در مورد عایقهـاي سـرامیکی وجـود دارد آن اسـت کـه در مقابـل نـور،
رطوبت، گازها و برخی مواد شیمیایی ضعیف هستند. مثلاًدر مقابل گازهاي فلوئـور و کلـر
در مجاورت رطوبت که تولیـد اسـیدفلوریدریک و یـا اسـید کلریـدریک مـی کنـد بـه شـدت
ضعیف هستند و خورده میشوند. در مقابل اثرات مستقیم نور خورشید و تشعشـع مـاوراء
بنفش همراه با رطوبـت و شـرایط اکسـید کننـدگی محیطـی رنـگ پریـدگی، تخلخـل، تـرك
خوردگی سطحی، سستشدن و شکنندگی ایجاد میشود.
با توجه به موارد ذکر شده میتوان گفت که این عـایق هـا از دو نظـر بـا اشـکال اساسـی
روبرو هستند:
1- خواص فیزیکی و مکانیکی این عایقها ضعیف است.
2- خواص آلودگی این عایقها نامطلوب است
مزایاي عایقهاي پلیمري:
بطور کلی دلایل اصلی که موجـب مـی شـود بـه جـاي عـایق هـاي سـرامیکی از عـایق هـاي
پلیمري استفاده شود به شرح ذیل است:
1- خواص و ویژگیهاي مکانیکی عایقهاي سرامیکی ضعیف است.
2- میزان جذب رطوبت عایقهاي پلیمري از عایقهاي سرامیکی کمتر است.
3- میزان جذب آلودگی و ایجاد جریان سطحی در عایقهاي سرامیکی زیادتر است.
4- در ولتاژهاي بالا عایقهاي سرامیکی مقاومت قوسی پایینی دارند.
5- ضریب ديالکتریک عایقهاي سرامیکی کم است.
مقایسه عایقهاي سرامیکی وپلیمري:
3-4-1 مقایسه از لحاظ فنی: بطور خلاصه مـی تـوان مزایـاي عـایق هـاي پلیمـري را بـه
صورت ذیل خلاصه کرد:
– مقاومت بالا در برابر انفجار بر اثر فشارهاي داخلی و یا عوامـل خـارجی هماننـد تخریـب
انسانی.
الف- طول عمر بالاي 25 سال بدون افت رفتار عایقی
ب- عملکرد عالی در مناطق آلوده و عدم نیاز به شستوشو
ج- مقاومت بالا نسبت به عوامل محیطی از قبیل اشعه UV، رطوبت و …
د- ایمنی بالاتر در هنگام وقوع نقص الکتریکی
ه- عدم محدودیت در زوایاي نصب
مقایسه از لحاظ اقتصادي: در مقایسه اقتصادي عایقهاي سرامیکی با عایقهاي
پلیمري باید به دو پارامتر توجه کرد:
1- هزینه اولیه عایق
2- هزینه عملیاتی عایق
1- هزینه اولیه عایق: قیمت خرید عایق پلیمري بیشتر از عایق سرامیکی است کـه ناشـی
از قیمت مواد اولیه مورد نیاز است البته میزان افزایش قیمت بر حسب نـوع پلیمـر متغیـر
است.
2- هزینه عملیاتی عایق: یکی از موارد مهمی که در بررسـی فنـی و اقتصـادي جـایگزینی
باید مدنظر قرار گیرد مساله هزینههاي عملیاتی عایقها است.
