پروژه کار آموزی شرکت برق مشهد
موضوع شماره صفحه
درباره شرکت 5
دفتر نظارت بر خدمات مشترکين و فروش 6
دفتر سيستم ها و روش ها 10
قسمت بهره برداري 12
خدمات فني بست کيلووات 13
بازرسي 15
آزمايشگاه کنتور 16
مرکز ديسپاچينگ و 12117
واحد بازرگاني 18
فهرست مطالب
موضوع شماره صفحه
اداره انبارها و سيستم انبار 21
سيستم کدگذاري انبار23
بودجه و اعتبارات 27
پانچ قبوض32
سيستم و روش حسابداري در توزيع برق مشهد 33
واحد مالي و اداري در امور 34
دستور کار بيست رقمي 35
کدهاي اصلي37
حسابدار مسئول 39
فهرست مطالب
موضوع شماره صفحه
حسابدار هزينه 41
حسابدار جمع دار و سيستم اموال 42
نحوه محاسبه هزينه استهلاک 46
حسابدار تاسيسات 48
ثبتهاي حسابداري يک قرارداد 58
حسابدار درآمد 65
دايره حقوق و دستمزد 74
سند گردش انبار 87
خزانه و ضمانت نامه ها 93
فهرست مطالب
موضوع شماره صفحه
بستن حساب ها 95
صورت گردش وجوه نقد 99
چند پيشنهاد در مورد سيستم ثبت سند ها 104
معادل و مفهوم برخي اصطلاحات 107
ضمائم
در باره شرکت
اين شرکت در سال 1373 به صورت شرکت سهامي خاص به ثبت رسيد ه است و
فعاليت هاي عمده شرکت اجراي قراردادهاي پنجگانه منعقده با شرکت برق منطقه
مي باشد
موضوع قراردادهاي پنجگانه به شرح ذيل مي باشد :
1-قرارداد “خدمات مشترکين”در خصوص خدمات بعد از برقراري سرويس برق و
انجام کليه اقدامات مورد نياز مشترکين
2-قرارداد “برنامه ريزي و طراحي”در خصوص مطالعه ،برنامه ريزي و طراحي
اقدامات مرتبط،احداث ،توسعه،اصلاح و بهينه سازي تاسيسات توزيع
3-قرارداد “اصلاح و بهينه سازي شبکه هاي توزيع ” در خصوص حمل ،نگهداري
مواد و نصب و اجرا در جهت اصلاح و بهينه سازي خطوط و پست ها ، ساختمانها
و روشنايي معابر
4- قرارداد ” توسعه و نوسازي شبکه هاي توزيع ” در خصوص حمل ،نگهداري
مواد و نصب و اجرا در جهت توسعه و نوسازي خطوط و پست ها ، ساختمانها و
روشنايي معابر
5- قرارداد ” بهره برداري از شبکه هاي توزيع ” در خصوص بهره برداري بهينه
از شبکه هاي توزيع در محدوده عملياتي ودر راستاي تامين برق مطلوب و مطمئن و
دائم مشترکين
دفتر نظارت بر خدمات مشترکين و فروش
اين دفتر وظيفه مشاوره و نظارت بر کار خدمات مشترکين امور هشتگانه برق
مشهد را بر عهده دارد ضمنا” انعقاد قراردادهاي بالاي يک مگا وات تا سقف دو
مگاوات نيز با اين دفتر مي باشد و اين کار در امور انجام نمي گيرد. وظايف
سازماني فوق در قالب چارت ذيل انجام مي گيرد:
مسئول دفتر
کارشناس وصول مطالبات
کارشناس عقد قراردادها
کارشناس تشخيص مصرف
ناظر1
ناظر 2
پس از انعقاد قرارداد با پيمانکار بر اساس برنامه زمانبندي شده که توسط رانير تهيه
شده قسمت تشخيص امور هشتگانه اطلاعات جمع آوري شده (کنتور خواني )را از
پيمانکار دريافت مي کند ، پيمانکاربراي جمع آوري اطلاعات کنتورها از وسيله اي
به نام پي دابل يو استفاده مي کند
مسئول تشخيص مصرف مستقر در امور بويسله متصدي مصرف بطور رندمي
روزانه 40 تا 60 مورد از قرائت کنتورها را کنترل و گزارش آنرا به دفتر نظارت
مي فرستد ، اين دفتر هم بصورت موردي ،بعضي از گزارشات را کنترل مي کند ،
کارانه متصديان مربوطه بر حسب تعداد بازديد روزانه مشخص مي شود ، مسئول
تشخيص ميانگين کارانه متصديان را دريافت ميکند ،نحوه پرداخت دستمزد به
پيمانکار به اين صورت است که پيمانکار صورت وضعيت کار انجام شده را هر دو
ماه يکبار به مسئول تشخيص ارائه مي کند که پس از تاييد به دفتر نظارت براي
کنترل و اعمال اضافات و کسورات فرستاده مي شود اضافات يا تشويقي ها مربوط
به گزارش بعضي موارد همچون شناسايي کنتور ،گزارش خرابي کنتور و … مي
باشد ،
کسورات مانند کنتور خواني غلط و… مي باشد پس از اعمال نرخهاي مربوط و
محاسبه ي مبلغ ريالي صورت وضعيت ، جهت پرداخت به امور مالي ارسال مي
شود ، مسئول قطع و وصل امور هشتگانه با توجه به ليست بدهکاران که در موعد
مقرر بدهي خود را پرداخت نکرده اند ، يا اينکه مجوز استفاده از برق آنها به پايان
رسيده است و يا حکم محاکم قضايي به وسيله يک کارفن قطع و وصل روزانه بين
40 تا 60 مورد را اقدام به قطع برق مي کند و گزارش کار خود را به ناظر قطع و
وصل در دفتر نظارت ارسال مي کند ، کارانه کارفن قطع و وصل بر
اساس تعداد موارد انجام شده روزانه که حداقل از 40 مورد بايد بيشتر باشد ،
مشخص مي شود
متصدي مربوط30% آن را به عنوان کارانه دريافت . تخصيص کنتور براي امور
هشتگانه بر اساس سهميه از قبل مشخص شده هر امور ، با کمک نرم افزار مديريت
کالا در اين واحد صورت ميگيرد .
ضمنا” اساس کار اين دفتر بر پايه آئين نامه و کتابچه تعرفه مصوب هيات وزيران
مي باشد .
دفترسيستمها و روشها
اين دفتر مستقيما” زير نظر مدير عامل بوده و بطور خلاصه ميتوان 2 مسئوليت زير
را براي آن متصور شد:
1- پياده سازي و نگهداشت و بهبود سيستم هاي مديريتي
2- متولي ارزيابي
در اين دفتر با نظريه ديمينگ آشنا شديم طبق اين نظريه با طراحي ، اجرا ، بررسي
و اقدام اصلاحي درطي زمان به سوي کيفيت بهتر مي توانيم حرکت کنيم .
استانداردها ديگر موضوعي بود که با آن آشنا شديم ،استانداردهاي ايزو ادعا دارند
فرايند تحت يک سيستم جامع و کنترل شده در سازمانها طراحي شده ،به اجرا درآمده
، بررسي و بازنگري شده و روي آن اقدام اصلاحي صورت مي گيرد .
روش گردش کار واحدها توسط واحدها و با حضور نماينده مديريت در
کيفيت و کارشناس بهره وري و کارشناس زيست محيطي تنظيم و در دفتر سيستمها
به عنوان سند تضمين کيفيت مدون و پس از تاييد مدير ابلاغ مي شود .ايزو
9001 بر کنترل کيفيت ايزو 14001 بر حفاظت محيط زيست و ايزو او اس اي
اس بر رعايت ايمني و بهداشت محيط کار و مشتري تاکيد دارد، انجام هماهنگي لازم
براي برگزاري جلسات بازنگري مديريت و کميته عالي اقدام اصلاحي براي رعايت
استانداردهاي فوق و بهبود سيستم از ديگر کارهاي اين دفتر ميباشد
،فرم نظر خواهي از مشتري که هنگام ارائه خدمات به آنها تحويل مي شود پس از
تکميل توسط مشتري مستقيما” به اين دفتر مي آيد اين دفتر پس از تماس با مسئول
مربوطه اگر مشکل حل نشد
، اقدام به برگزاري کميته عالي اصلاحي مي نمايند ، اين کميته شامل مدير پشتيباني
، مدير مالي ، مدير عامل مي باشد که با ابلاغ مدير عامل نظر کميته لازم الاجراست
قسمت بهره برداري
پس از تکميل يک پروژه و تاييد صورت وضعيت تحويل و تحول توسط افراد
ذيصلاح ، پروژه عملا” جهت بهره برداري به اين واحد تحويل ميشود . نگهداري و
تعمير شبکه و تاسيسات بر عهده اين واحد مي باشد ، اين واحد جهت سرويس دهي
بهتر وظايف خود را در غالب شش گروه انجام مي دهد گروه هاي شش گانه با
بازديد و يا اطلاع مرکز 121 به عيوب شبکه پي برده و جهت اصلاح آن اقدام مي
کند اين گروه ها عبارتند از:
1- اتفاقات
2- واحد بالانس
3- واحد روشنايي معابر
4- واحد سرويس پستها
5- واحد تعميرات زميني
6- واحد تعميرات هوايي
خدمات فني بيست کيلو وات
وظيفه تعمير و نگهداري از شبکه بيست کيلووات (فشار متوسط) باب اين اداره مي
باشد در اين واحد حداکثر سعي بر اين است که ضمن رعايت نکات ايمني ،بدون قطع
برق (اصطلاحا” خط گرم ) بتوانند خدمات خود را انجام دهند اين خدمات در غالب
4 گروه به شرح زير انجام مي شود :
1- اداره تعميرات خط گرم که خود شامل گروه بازديد شبکه ، گروه تعميرات و
گروه پاکسازي اشجار مي باشد
2- گروه تعميرات و سرويس ترانسفورماتورهاي هوايي و زميني
3-گروه عيبياب کابلها ( از آنجايي که دستگاه عيب ياب فقط در اختيار اين اداره
ميباشد اين قسمت نه تنها وظيفه عيب يابي کابل بيست کيلو ولت بلکه کابل هاي فشار
ضعيف ، و انتقال را نيز بر عهده دارد و به ساير شرکت ها برق منطقه نيز خدمات
ارائه مي دهد
.
4- واحد رلياژ و حفاظت از پستهاي توزيع و شبکه هاي هوايي
اداره بازرسي
وظايف زير به عهده اين قسمت مي باشد :
1- اعمال نظارت بر بازديد هاي مرتب از شبکه
2- تهيه صورت مجلس موارد تخلف
3- نظارت بر قطع برق مشترکي که سه دوره ميزان مصرف وي يادداشت نشده باشد
4- نظارت بر آزمايش کنتور
5- رسيدگي به گزارش مسئول تشخيص مصرف
6- انجام محاسبات مصرف برق اعياد و جشن ها
7- نظارت بر مکاني که از دو کنتور استفاده مي کند
8- نظارت بر برق مشترکين بزرگ
9- رسيدگي به شکايات متفرقه
10- تحقيق در مورد کد تعرفه برق
آزمايشگاه کنتور (کاليبراسيون )
هرگاه مشترک به ميزان برق مصرفي اعتراض داشته باشد يا کنتور نويسان گزارش
دهند اداره بازرسي مراجعه و در صورت لزوم کنتور مشترک را جهت آزمايش به
آزمايشگاه کاليبراسيون کنتور منتقل مي کنند البته براي يک مدت کنتور جايگزين
نصب مي شود در آزمايشگاه با استفاده از دستگاه زرا و پر تابل کنتور را آزمايش و
مقدار انحراف براي مدت مصرف را محاسبه مي کنند کنتور تعمير شده زير نظر
بازرسي در محل اوليه نصب مي شود و چنانچه مشترک مقصر باشد هزينه تعمير و
آزمايش از وي اخذ مي شود در غير اين صورت اين هزينه با شرکت مي باشد .
مرکز ديسپاچينگ و121
هماهنگ کردن قطع و وصل فيدر ها در پستهاي فوق توزيع با اتفاقات يا بهره
برداري در امور به اين واحد مي باشد اطلاعات پستها روزانه جمع آوري و در
سيستم جهت تجزيه وتحليل ثبت مي شود در طرح اتوماسيون فيدرها از اين مرکز و
از راه دور قابل کنترل مي باشد و اطلاعات بار شبکه و … در سيستم جمع آوري
مي شود براي شبکه فشار ضعيف عمليات فوق توسط مرکز 121 انجام مي گيرد
هر گاه برق مشترکي قطع شود با تماس وي با اين مرکز آدرس وي در سيستم توسط
اپراتور ثبت شده اين مرکز با توجه به محدوده مشترک با اتفاقات امور مربوطه
تماس گرفته ضمنا” گزارش کار را نيز بعد از رفع عيب از آنها جهت رفع عيب از
آنها جهت ثبت در سيستم جويا مي شود به اين ترتيب بانک اطلاعاتي جامعي از قطع
برق و… در اين قسمت جمع آوري مي شود که از اطلاعات آن مي توان به قسمتهاي
فرسوده شبکه ، به کالاهاي نا مرغوب استفاده شده درشبکه و… پي برد .
واحد بازرگاني
اين واحد زير نظر امور پشتيباني ميباشد و مهمترين کار آن خريد کالاي مورد نياز
پروژهها بر اساس کتابچه نيازمندي کالا که اول سال دفتر مهندسي در اختيار آنها
قرار داده و ساير کالا هاي درخواستي که تاييدات و اعتبارات لازم را کسب کرده ،و
انعقاد قراردادهاي خريد خدمات ، فروش کالاهاي مازاد و … مي باشد که امور
محوله را توسط سه بخش قراردادهاي مناقصه ها ، سفارشات و کارپردازي انجام
مي دهد . طبق آخرين آئين نامه معاملات ابلاغ شده شرکت ، معاملات ( اعم از
خريد ، فروش ، اجاره و استيجاري ، پيمانکاري ، اجرت کار خدمات ، مشاوره و
غيره ) از لحاظ مبلغ به سه دسته تقسيم مي شوند :
الف) معاملات جزئي : معاملات تا سقف 8000000 ريال جزء اين گروه از
معاملات مي باشد .
اين معاملات توسط کارپرداز يا مامور خريد و به کمترين بها ي ممکن انجام گرفته
توسط ايشان کفايت مي کند .
ب) معاملات متوسط : معاملات بين مبلغ 8000000 تا 80000000 ريال
معاملات متوسط ناميده شده اند براي اين معاملات علاوه بر تاييد کارپرداز يا مامور
خريد ، سرپرست وي و نماينده مجاز مدير عامل نيز بايد اين مطلب که معامله به
کمترين بهاي ممکن انجام گرفته را تاييد نمايند ، براي معاملات 20000000 تا
80000000 ريال اخذ استعلام کتبي الزامي است .
ج) معاملات عمده : معاملات بيش از 80000000 ريال معاملات عمده هستند و
نياز به برگزاري مزايده يا مناقصه عمومي يا محدود به تشخيص مدير عامل دارد .
در مورد معاملات جزئي و متوسط قيد تاريخ خريد و نشاني فروشنده روي فاکتور
الزامي است در مورد معاملات عمده آگهي مناقصه بايد از يک تا سه نوبت به
اقتضاي اهميت معامله در يکي از روزنامه هاي کثيرالانتشار با ذکر نکات زير
منتشر شود :
1- نوع و مقدار کالا يا کار
2- محل اخذ اسناد مناقصه و تسليم پيشنهاد
3- مدت قبول پيشنهادات
4- محل و تاريخ تشکيل مناقصه و نحوه حضور پيشنهاد دهندگان
اتخاذ تصميم در مورد تعيين برنده مناقصه ، موضوع معاملات عمده ، توسط
کميسيون معاملات صورت مي گيرد.
اعضاي اين کميسيون عبارتند از :
1- نماينده منتخب مدير عامل
2- نماينده واحد تدارکات بدون حق راي
3- نماينده واحد در خواست کننده
4- نماينده امور مالي
اداره انبارها و سيستم انبار
اين اداره زير نظر امور پشتيباني مي باشد و شامل پنج انبار به شرح ذيل مي باشد :
1-انبار71 انبار کالاي فشار متوسط 20 کيلو وات
2- انبار 72 انبار کالاي برگشتي که خود به دو دسته کالاي قابل استفاده و نيازمند
تعمير تقسيم مي شود .
3- انبار 73 انبار کالاي عمومي
4- انبار74 انبار کالاي اسقاط
5- انبار 75 انبار کالاي فشار ضعيف
معمولا” براي ورود جنس به انبار مي تولن گردش زير را متصور شد :
1- با ورود کاميون به محوطه انبار ، بدون توجه به اينکه جنس ورودي آيا
درخواست خريد دارد يا نه ، بر اساس شواهد ظاهري صورتي توسط حراست پر مي
شود که در آن کالاي وارد شده و شماره بارنامه و شماره ماشين قيد مي شود و اين
صورت مجلس به ” صورت مجلس ورود کالا ” مشهور است
2- جنس ورودي توسط کميسيون فني از لحاظ مطابقت با در خواست خريد و
مطلوبي کنترل مي شود اين تاييديه ” صورت مجلس تاييد کالا ” ناميده مي شود .
3- براي کالايي که مراحل فوق را طي کرده و تحويل انبار دار مي شود ” رسيد
انبار ” صادر مي شود ظاهرا” در انبار اين شرکت مورد اول به صورت مکانيزه
صادر نمي شود و در حسابداري بابت پرداخت وجه فاکتور انبار ، پيوست بودن
مورد 2و3 کافي است ، ضمنا” فرم 2 که توسط کميسيون فني تاييد مي شود با نام ”
صورت مجلس ورودي ” پرينت گرفته مي شود و شماره بارنامه و ماشين روي ان
قيد شده است که هيچ ارتباطي با تاييد کنندگان فرم ندارد .
سيستم طبقه بندي و کد گذاري کالا در انبار :
در صنعت برق سيستم هاي طبقه بندي و کد گذاري “هارزا و تاتا ” سابقه طولاني تر
و جامعيت بيشتري دارد هر چند که اين سيستم ها نيز به دليل عدم وجود گروه
نگهداشت بروزرساني نشده و يا در انبارهاي مختلف به صورت سليقه اي دچار
تغيير شده است در ذيل به توضيح مختصر در مورد دو سيستم فوق مي پردازيم :
سيستم هارزا:
شرکت مهندسين مشاورهارزا در سال 1346 جهت طراحي و اجراي سيستم کد
گذاري متحدالشکل فعاليت خود را آغاز ودر سال 1349 در برق منطقه تهران
شروع به اجراي آن نمود اين شرکت کميته استاندارد کالاي برق را تشکيل داد اين
کميته با استفاده از يک کدينگ نه رقمي با ساختار ذيل اقدام به کد گذاري اجناس
نمود :
کد گروه اصلي
کد گروه فرعي
شماره مشخصات جنس
نوع مصرف و خريد
رقم کنترل کننده
کدينگ 9 رقمي هارزا
سيستم تاتا :
از سال 1350 کار طبقه بندي و کد گذاري کالاهاي انبار نيروگاها بر اساس
قراردادي به شرکت مشاورهاي تاتا از هندوستان واگذار شد و تا سال 57 در بعضي
از نيروگاهها از جمله نيروگاه مشهد اين سيستم پياده شد و چون توسط شرکت تاتا
انجام گرفته به سيستم تاتا مشهور شده است .
اين سيستم با استفاده از کدينگ ده رقمي و ساختار زير پياده شده است :
کلاس اصلي
کلاس فرعي
کلاس فرعي فرعي
شماره شناسي
رقم کنترل کننده
بودجه و اعتبارات :
بودجه عبارت است از پيش بيني درآمدها و هزينه ها براي يک دوره مالي معين .
بودجه توليد و فروش: اولين بودجه اي که هر موسسه تجاري اقدام به تهيه آن مي
نمايد بودجه فروش مي باشد زيرا مبناي اصلي تهيه و تنظيم ساير بودجه هاست با
پيش بيني مقدار فروش (متاثر از شرايط جغرافيايي ، فرهنگي ، اقتصادي ، وضعيت
رقبا و …) مقدار مورد نياز براي توليد محصول يا خدمات بدست مي آيد با پيش بيني
مقدار توليد ، مقدار مواد مصرف شده ، دستمزد مستقيم و سربار پيش بيني مي شود
با پيش بيني مواد مصرف شده با توجه به موجودي اول دوره و پيش بيني مقدار لازم
براي پايان دوره ، مي توان مقدار خريد را پيش بيني کرد .
بودجه نقدي : هدف از تنظيم بودجه نقدي تعيين ميزان وجه نقد با پيش بيني دريافتها
و پرداختها طي دوره و مقدار مورد نياز براي پايان دوره مي باشد بطوريکه شرکت
با کمبود نقدينگي يا تراکم بيش از نياز نقدينگي روبرو نشود .
بودجه قابل انعطاف : موسسات تجاري ( توليدي ، بازرگاني ، خدماتي ) بودجه هاي
مورد نياز خود را ممکن است فقط با در نظر گرفتن ظرفيت عادي تهيه و تنظيم
نمايند اين نوع بودجه ها ، بودجه ثابت ناميده مي شوند در اين نوع بودجه ها در
صورت عدم تحقق ظرفيت توليد ، امکان مقايسه بودجه با عملکرد واقعي و محاسبه
انحرافات مربوطه و تجزيه تحليل آنها به آساني ميسر نخواهد بود براي رفع اين
مشکل توصيه مي شود موسسات بودجه تنظيمي خود را به جاي تهيه بر مبناي يک
ظرفيت ، در ظرفيتهاي متفاوت تنظيم نمايند که به اين نوع بودجه بودجه قابل
انعطاف گويند .
بودجه قابل انعطاف مي بايست حاوي هزينه هاي متغير و ثابت به تفکيک باشد و
هزينه هاي نيمه متغير بايد با روشهاي خاص به ثابت و متغيير تفکيک شوند تا بتوان
هزينه هاي واقعي را مقايسه و انحرافات مربوط را مقايسه و انحرافات مربوطه را
محاسبه و مورد تجزيه و تحليل قرار داد .
بودجه سرمايه اي : طرح ريزي ، ارزيابي و کنترل مخارج سرمايه اي که بودجه
بندي سرمايه اي ناميده مي شود عبارتست از فرايند طرح ريزي سرمايه گذاري
مستمر ، تجديد سرمايه گذاري منابع واحد تجاري ، و هدايت و اعمال نظارت بر
اينگونه سرماغيه گذاري ها و واضح است که اين سرمايه گذاري ها توسط بنگاه
جهت کسب سود بوده و منافع آن بايد مشخص شود توجه داشته باشيم که اين مخارج
سرمايه اي با هزينه هاي که در بودجه توليد و فروش پيش بيني مي شود متفاوت
است .
واحد بودجه و اعتبارات :
اين واحد با هدف تهيه بودجه ، کنترل هزينه ها و درآمدهاي واقعي ، ارزيابي و
تجزيه و تحليل آنها جهت برنامه ريزي مديريت فعاليت مي کند در اين واحد بودجه
را به دو بخش جاري و سرمايه اي تقسيم نموده اند که مي توان گفت آنچه که به
عنوان بودجه سرمايه اي طبقه بندي شده، عملا” از ديدگاه شرکت برق منطقه سرمايه
اي محسوب مي شود نه شرکت توزيع برق مشهد ، از انجايي که شرکت توزيع برق
مشهد بيشترين فعاليت خود را به عنوان پيمانکار برق منطقه انجام مي دهد بنا بر اين
بودجه فروش عبارت است از انچه که برق منطقه از شرکت توزيع کار بخواهد اين
محدوديت ها عملا” نحوه تنظيم بودجه با آنچه که بيان شد متفاوت مي سازد هر چند
که بودجه در اينجا خيلي از نقشهاي بودجه در بازار رقابت ازاد و بنگاههاي صرفا”
اقتصادي را ندارد با اين حال ابزار بسيار مهمي براي مديريت محسوب مي شود .
بودجه جاري بر اساس پيشنهاد واحدها و عملکرد گذشته و لحاظ تورم و نقدينگي و
سياست هاي کلان مديريتي توسط دفتر برنامه ريزي تهيه مي شود براي تهيه بودجه
سرمايه اي ابتدا در دفتر طرح و نظارت امور از اوايل برج 8 به بعد بر اساس
نيازها و اولويت ها و با درخواست واحد بهره برداري و يا بر اساس گزارش
121 يا تقاضاي مردم و مطالعات انجام گرفته و … انواع طرح هاي سرمايه اي
شامل توسعه و احداث ، روشنايي معابر ، اصلاح و بهينه سازي که در سال آينده
بايد اجرا شود ، تهيه شده پس از تصويب مدير امور به دفتر طرح و نظارت و از
آنجا به دفتر برنامه ريزي (بودجه و اعتبارات ) ارسال مي شود پس از برگذاري
جلسه دفاعيه و تاييد مدير عامل بودجه پيشنهادي به برق منطقه خراسان ارسال مي
شود برق منطقه با توجه به اعتبارات و … آن را تعديل مي کند بودجه مصوب به
امور مالي ابلاغ مي شود بودجه جاري در سيستم کنترل بودجه تعريف مي شود ،
دفتر مهندسي بر اساس پروژه هاي مصوب ( پروژه هايي که براي آن اعتبار
در نظر گرفته شده ) کتابچه نيازمندي کالا را تهيه و در اختيار واحد بازرگاني قرار
مي دهد ، کتابچه اعتبارات سرمايه اي مصوب هر امور بر حسب رديف هاي
مشخص در اختيار حسابداري تاسيسات جهت کنترل پروژه ها قرار مي گيرد .
پانچ قبوض
با دريافت گزارش کنتور نويسها در واحد درآمد و توسط رانير در واحد مالي
98 ثبت ذيل انجام مي گيرد :
بدهکاران ——————
10 / درآمد عملياتي _ فروش برق خانگي ————
20 / درآمد عملياتي _ فروش برق تجاري ————
40 / درآمد عملياتي _ فروش برق صنعتي ————
30 / درآمد عملياتي _ فروش برق کشاورزي ———–
بابت عوارض ——————
تاخير قبوض/نگهداشت شبکه / آبونمان صدا و سيما——
مشترک با مراجعه به بانک وجه قبض برق مصرفي را پرداخت مي کند نامه رسان
قبوض به همراه پرينت بانکي را روزانه از بانکها جمع آوري مي کند و به اين واحد
تحويل مي دهد در اين واحد قبض ها اسکن شده و پانچ مي شود و مغايرت بانکي
گرفته مي شود سپس بابت وجوه دريافتي از مشترک در واحد مالي 98 ثبت ذيل
انجام مي گيرد:
بانک —————————
بدهکاران ———————–
سيستم و روش حسابداري شرکت توزيع مشهد :
سيستم و روش حسابداري شرکت توزيع مشهد روش متحدالشکل حسابداري براي
شرکتهاي برق منطقه است که در سال 1346 تدوين و دستورالعمل اجرايي ان نيز
صادر گرديده است .
حسابداري توزيع مشهد بر حسب امور آن تفکيک شده و عمليات مالي روزانه هر
امور در همان امور سند مي خورد سپس عمليات ماهانه واحد در قالب يک سند
تمرکز در پايان هر ماه در واحد تمرکز ثبت مي شود و دفاتر قانوني بر اساس اسناد
اين سيستم تنظيم مي شود
.
واحد مالي و اداري در امور
چارت سازماني اين واحد به شکل ذيل بوده که قسمت هاي مالي آن در ادامه توضيح
داده خواهد شد
مدير مالي و اداري
امور اداري
حسابداري مسئول
نقليه
پرسنلي
ح جمع هزينه و داراي
درآمد
کارپرداز
حسابداري تاسيسات
دستور کار بيست رقمي :
براي ثبت سند در سيستم حسابداري از دستور کار بيست رقمي استفاده مي شود
دستور کار از قسمت هاي ذيل تشکيل يافته است :
حساب معين
محل اجرا يا کد جريان نقد
کد طرح و برنامه يا کد بودجه
انديکس يا شناسايي
حساب کل
سريال يا رديف
ضمنا” به هنگام صدور سند در قسمت ضميمه شرح شماره کالاي مصرفي در
پروژه ، يا شماره رديف تامين اعتبار ( شماره درخواست خريد ) ، يا شماره حواله
واريزي يا چک صادره درج مي شود ، در هنگام صدور سند کد شرح و شرح هر
حساب نيز بايد پر شود .
بعضي از حسابهاي اصلي به شرح زير مي باشند:
حساب 101 اين حساب بابت اموال و تاسيسات در حال استفاده مي باشد .
حساب 108 مربوط به ذخيره استهلاک انباشته اموال و تاسيسات مي باشد .
حساب 153 اين حساب کار در جريان يعني همان پروژه هاي در دست اقدام مي باشد .
حساب 154 حساب موجودي کالاي تاسيسات و ساختماني يا به عبارتي حساب کالاي
انبار مي باشد .
حساب 401 بابت ثبت هزينه هاي مالي و اداري و مشترکين از اين حساب استفاده
مي شود
حساب 402 براي نگهداشت هزينه هاي تعميرات زميني و هوايي و گروههاي
اجرايي بهره برداري بکار مي رود .
حساب 163 هزينه هاي پرسنل کارپردازي ، تدارکات و انبار را در خود جاي مي
دهد
حساب 184 بابت هزينه هاي مرکز طرح و نظارت و حسابدار تاسيسات مي باشد .
مانده حساب 163و184 جذب ساير حسابها مي شود که سربار جذب شده مربوط به
ترتيب در حساب 164 و 185 جمع مي شود . از اين حسابها استفاده ديگري نبايد
بشود . براي جذب حساب 163 معمولا 3%کالاي مصرفي (خارج شده از انبار ) به
حساب دستور کار قيد شده در حواله انبار منظور و حساب 164بستانکار مي شود و
براي جذب حساب 184 معادل 10% هزينه عمليات هر پروژه به قيمت تمام شده
پروژه (حساب 153 ) اضافه شده و حساب 185 بستانکار مي شود .
در صفحات بعد کدينگ کامل حسابهاي اصلي ، کدهاي محل و کدهاي طرح و برنامه را مي توانيد ملاحظه کنيد .
حسابدار مسئول :
تمام اسناد صادره قبل از اينکه براي مدير مالي ارسال شود توسط حسابدار مسئول
کنترل مي شود معمولا” محاسبه کسورات و اضافات حقوق جهت ارسال به ستاد، و
سند هاي مربوط به حسابداري قراردادها نيز توسط حسابدار مسئول تنظيم مي شود
که ثبت هاي مربوط در ادامه ضمن توضيح گردش کار يک پروژه بيان خواهد شد .
سيستم تامين اعتبار و حسابدار هزينه :
براي خريد اموال غير اموالي و انباري متقاضي فرم درخواست خريد را پر نموده
بعد از تاييد مسئول مربوطه فرم مذکور جهت درج دستور کار به حسابداري
تاسيسات ارسال مي شود حسابدار تاسيسات دستور کار را پر نموده جهت تاميين
اعتبار به حسابدار هزينه ارسال مي کند حسابدار هزينه بر حسب دستور کار مندرج
و با استفاده از سيستم مکانيزه بخشي از اعتبار در نظر گرفته شده را به درخواست
مورد نظر تخصيص مي دهد و پس از درج رديف بودجه و تاييد ساير افراد ذيصلاح
، جهت خريد اقلام درخواستي فرم به کارپرداز تحويل داده مي شود ، عمليات فوق
به ” تامين اعتبار ” مشهور بوده که به نظر مي رسد ” تخصيص اعتبار” مناسب تر
باشد . معمولا اکثر درخواست خريد ها ، قبل از تهيه و تحويل جنس به متقاضي
توسط متقاضي قسمت دريافت تاييد مي شود که با اين مسئله برخورد نمي شود ،
ضمنا” در صورتي که دستور کار اشتباه درج شده باشد هنگام تخصيص اعتبار ،
سيستم بايد اشکال بگيرددر صورتي که در حال حاضر با دستور کار اشتباه
تخصيص اعتبار ممکن مي باشد ولي بعدا” هنگام صدور سند ، سيستم به اين دستور
کار ايراد مي گيرد . حسابدار هزينه مسئول صدور اسناد هزينه اي مختلف مانند سند
هاي کارپردازي ، تنخواه اداري ، سند هاي درمان ، هزينه سوخت و متفرقه مي باشد
خريد هاي بالاي يک ميليون ريال و يا خريد از اشخاصي که پيش بيني مي شود در
يک دوره سه ماهه بيشتر از يک ميليون ريال باشد ، در سيستم حسابداري خريد سند
مي خورد در اين سيستم ريز اطلاعات خريد وارد مي شود بنابر اين تهيه گزارش
خريد فصل که حد اکثر يکماه پس از پايان فصل بايد به حوزه آمار و اطلاعات
دارايي ارسال شود به سهولت امکان پذير مي شود .
ضمنا” خريدهاي انباري جهت قيمت دار شدن شماره رسيد انبار نيز در سيستم خريد
بايد ثبت گردد البته تا قبل از بيست و پنجم هر ماه زيرا بعد از آن حسابداري انبار
اقدام به تهيه گردش انبار نموده قيمت دار شدن رسيد بعد از تهيه گردش انبار باعث
اختلاف در اين گردش مي شود معمولا بايگاني اسناد و ارسال اصل اسناد به ستاد
نيز توسط حسابدار هزينه صورت مي گيرد .
در صفحات بعد جدول کدهاي بودجه نشان داده شده اشت .
حسابدار جمع دار و سيستم اموال :
در ستاد اموال هر امور در سيستم اموال به حساب جمعدار آن امور گذاشته شده ووي
در برابر آن اموال مسئول مي باشد ، در هر امور نيز جمعدار ، اموال تحويلي به هر
شخص را با محل استقرار آن ثبت مي نمايد هر گونه جابه جايي بايد با حضور
جمعدار صورت مجلس شده و او نيز بايد اين جابه جايي را در سيستم اموال ثبت
نمايد از لحاظ اينکه مانده حساب اموال طبق دفاتر شرکت در اين سيستم به طور
کامل ، بر حسب شماره اموال و محل استقرار ريز شده است کاربزرگي انجام گرفته
، اما اين سيستم متاسفانه جابه جايي اموال در مراکز مختلف و در نتيجه تخصيص
هزينه استهلاک به نسبت کارکرد در هر واحد را نمي تواند جوابگو باشد .
به اين معني که به هنگام ثبت يک تحويل و تحول به جاي آنکه يک سند انتقالي که
در بر گيرنده تاريخ انتقال، محل استقرار(مرکز هزينه ) و نام شخص تحويل گيرنده
جديد را ثبت کنيم اطلاعات قبلي را پاک کرده و اطلاعات جديد را رونويسي مي کنيم .
ضمنا” درخواست خريد کالاي اموالي يا درخواست برگشت کالاي برگشت کالاي
اموالي به انبار توسط حسابدار جمعدار در سيستم مديريت کالا صورت مي گيرد .
هنگام برگشت اموال به انبار اموال مستعمل به نرخ 70% بهاي استاندارد و اموال
اسقاطي به نرخ 2% قيمت استاندارد ارزش گذاري شده وبا قيمت فوق ثبت ذيل در
سند سند گردش انبار سند مي خورد :
154 / موجودي کالا ————————
101 / دارايي در حال استفاده ——————
در پايان سال بابت مدت استفاده شده استهلاک محاسبه مي شود و ثبت زير سند مي
خورد :
403 /هزينه استهلاک ———————-
108 / ذخيره استهلاک انباشته ——————-
و سپس مانده حسابهاي 101و108 مربوط به اموال کنار گذاشته شده فوق به
100/163 بسته مي شود .
روش قيمت گذاري فوق جالب به نظر نمي رسد بهتر است به اقل ارزش دفتري يا
قيمت بازار قيمت گذاري شود ضمنا به حساب موجودي گذاشتن اموال کنار گذاشته
شده باعث مي شود براي آن استهلاک نيز محاسبه نشود در حاليکه طبق قانون
ماليات ها ي مستقيم ايران براي اين دارايي ها که در طول سال مالي به کار گرفته
نمي شوند هزينه استهلاکي معادل 30% وضعيتي که به کار مي روند ، ميتوان
محاسبه کرد ضمنا” طبق اين قانون استهلاک دارايي از تاريخ آماده براي بهره
برداري محاسبه مي شود البته در مواردي که در خلال ماه آماده بهره برداري باشد
آن ماه در محاسبه استهلاک مد نظر قرار نمي گيرد . در توزيع برق مشهد به
طبقات ذيل تقسيم مي شود :
کد طبقه شرح طبقه کد بودجه کد محل پلاک اموال انديکس کد فرعي کد اصلي
1 لوازم و اثاثه اداري 391 101
2 وسائط نقليه 392 101
3 لوازم و تجهيزات انبار 393 101
4 تجهيزات کارگاهها 394 101
5 لوازم آزمايشگاهي 395 101
6 ماشين آلات 396 101
7 وسائل مخابراتي 397 101
8 لوازم متفرقه 398 101
9 حق الامتياز 301 101
10 ساختمان 390 101
13 زمين 389 101
نحوه محاسبه هزينه استهلاک :
هزينه استهلاک در حساب 403 و ذخيره آن در حساب 108 نگهداري مي شود
استهلاک براي طبقه 1و7 به روش مستقيم و ساير طبقات به روش نزولي و با نرخ
هاي زير محاسبه مي شود :
طبقه 1: ده ساله
طبقه2: خودروها 25%و موتور سيکلت و دوچرخه 35%
طبقه 3و6: 25%
طبقه 4و5و8 : 10%
طبقه7: هشت ساله
طبقه 12:7%
روشهاي محاسبه استهلاک :
1-روش فعاليت که با فرمول زير محاسبه مي شود :
مقدار فعاليت انجام شده در سال مورد نظر
* (ارزش اسقاط –بهاي تمام شده ) = استهلاک سال مورد نظر
مقدار فعاليت کل
2- روش خط مستقيم :
(ارزش اسقاط – بهاي تمام شده)
= استهلاک سال مورد نظر
عمر مفيد
3- روش هاي تسريعي که خود به دو روش تقسيم مي شود :
الف) روش مجموع سنوات :
عدد سال مورد نظر -1+تعداد سالهاي عمر مفيد
مجموع اعداد تعداد سالهاي عمر مفيد * (ارزش اسقاط –بهاي تمام شده ) = استهلاک سال مورد نظر
در فرمول فوق مجموع اعداد سالهاي عمر مفيد به طريقه زير راحت تر بدست مي آيد :
تعداد سالهاي عمر مفيد
(تعداد سالهاي عمر مفيد +1 ) * = مجموع اعداد سالهاي عمر مفيد
2
ب) روش مانده نزولي :
در اين روش ارزش اسقاط فقط براي محاسبه استهلاک سال آخر به کار مي رود
(1-عدد سال مورد نظر ) * (نرخ مورد نظر -1 )* نرخ مورد نظر * بهاي تمام شده = استهلاک سال مورد نظر
حسابداري تاسيسات و گردش يک پروژه :
براي کنترل بيشتر تمام دستور کارهاي درخواست هاي دست نويس و درخواست
هايي که از طريق سيستم مديريت کالا صورت مي گيرد توسط حسابدار تاسيسات
کنترل و تاييد مي شود در ادامه ضمن توضيح گردش کار يک پروژه نقش حسابدار
تاسيسات بيشتر مشخص شده است .
اداره بازرگاني بر اساس کتابچه نيازمندي کالا طبق آيين نامه معاملات اقدام به تهيه
کالاي پروژه نموده و در اختيار انبار قرار مي دهد ؛ دفاتر طرح و نظارت امور ،
پروژه هاي پيش بيني شده را آماده و پس از تاييد مدير امور اين پروژه ها به
حسابداري تاسيسات جهت تخصيص اعتبار ارسال مي شود اينکه چرا در پروژه
هايي کالاي برگشتي دارد ارزش کالاي برگشتي در اعتبار تخصيص داده شده موثر
است؟
با تخصيص اعتبار اين شماره مالي به پروژه اختصاص مي يابد و پيمانکار براي
پروژه انتخاب مي شود .
اما هر پروژه به رديف هاي زير تقسيم شده است :
رديف200 : ساختمان پست
رديف 300 : پست 20 کيلو ولت هوايي
رديف 301 : پست 20کيلو ولت زميني
رديف 400 : شبکه 20 کيلو ولت هوايي
رديف 500 : شبکه فشار ضعيف هوايي
رديف 590 : لوازم اندازه گيري و تجهيزات مشترکين
رديف 600 : شبکه يا کانال زميني
رديف 700 : شبکه فشار ضعيف زميني
رديف 900 :شبکه روشنايي معابر زميني
رديف 901 : شبکه روستايي معابر هوايي
رديف 902 : ساختمان عمومي و اداري
پروژهها بر اساس طرح ها و برنامه ها نيز طبقه بندي مي شوند :
طرح(3) طرح نوسازي _طرح(4)روستايي _ طرح(5) استهلاکي _ طرح(6)
اصلاح و بهينه سازي _ طرح (7) نيرو رساني _ طرح (8 ) توسعه روستايي _
برنامه (6) زميني _ برنامه (7) هوايي
هنگامي که در امور طبق آيين نامه معاملات ، پيمانکار بابت انجام کار مورد نظر
انتخاب شد با وي قراردادبسته مي شود ، در قراردادهايي که شرکت توزيع خود ،
بصورت پيماني براي برق منطقه انجام مي دهد ذکر شماره آن قرارداد جهت پيگيري
مسائل بيمه و … در قرارداد جديد ضروري است .
معمولا قرارداد در چهار نسخه تنظيم مي شود يک نسخه براي تامين اجتماعي
جهت استعلام حق بيمه قرارداد، يک نسخه براي پيمانکار و يک نسخه براي شرکت
تنظيم ميشود هنگامي که پيمانکار نسخ دارايي و تامين اجتماعي را به سازمانهاي
مربوط تحويل و رسيد آنرا همراه 5% مبلغ کل قرارداد بصورت نقدي يا ضمانت
نامه جهت حسن انجام کار تحويل حسابداري داد ، نسخه قرارداد پيمانکار به وي
تحويل مي شود ، در صورتيکه پيمانکار شخصيت جديدي باشد ابتدا به ستاد اعلام
شده تا براي وي در سيستم انديکس تعريف شود ، قراردادهاي جاري در اين موقع
تامين اعتبار شده ، مشخصات قرارداد در سيستم قراردادها ثبت مي شود ، در
قراردادهاي پروژه اي در صورتيکه کالا با شرکت باشد پيمانکار به ناظر مراجعه
و ناظر با توجه به کالاي مورد نياز پروژه براي تحويل به پيمانکار درخواست کالا
نموده اين درخواست به کارتابل حسابدار تاسيسات رفته ، پس از کنترل توسط
حسابدار از جهت اينکه ايا آن کالا در پروژه ديده شده و بر عهده شرکت مي باشد و
آيا قبلا به پيمانکار تحويل نشده است .
پس از تاييد به کارتابل مدير امور رفته ، مدير امور امور گزارش موجودي انبار را
در اختيار دارد در صورت وجود و با توجه به اولويت ها ، مدير امور درخواستها
را تاييد کرده در خواست دوباره به کارتابل حسابدار تاسيسات وارد مي شود ،
حسابدار تاسيسات حواله انبار را صادر و به پيمانکار داده ، پيمانکار با مراجعه به
انبار جنس در خواستي را تحويل مي گيرد ، (البته بعضي کالاها براي امورها سهميه
بندي شده که مدير پشتيباني يا ساير قسمت ها ي مسئول نيز درخواست را بايد تاييد
کنند ) يک گزارش اساسي که براي حسابدار تاسيسات مفيد مي باشد
گزارش مجموعه حواله هاي صادره بابت يک پروژه خاص مي باشد هر چند که
گزارش مجموع خروجي ها ي انبار بابت يک پروژه هم اکنون تهيه مي شود اما
بعضي حواله ها ممکن است به انبار ارائه نشده باشد ، که در حال حاضر حسابدار
مجموع حواله ها را دستي حساب مي کند ، ضمنا با توجه به اينکه کالاي پروژه
درسيستم طرح و نظارت موجود مي باشد کنترل درخواست با کالاي پروژه نيز مي
تواند مکانيزه شود . اگر ناظر درخواست کالا بيش از آنچه که قبلا پيش بيني شده
بنمايد ، بايد ابتدا متمم تهيه کند ، براي تحويل کالاي جمع آوري شده از خط و يا
عودت کالا توسط پيمانکار به انبار نيز سيکل فوق بايد اجرا شود هنگامي که پروژه
تکميل شد پيمانکار آنرا صورت وضعيت قطعي نموده ، اين صورت وضعيت بايد به
امضاي پيمانکار ، ناظر پروژه ، نماينده بهره برداري و حسابدار تاسيسات برسد ،
حسابدار تاسيسات کالاهاي مصرف شده از پيمانکار را دقيق همراه با محل مصرف
(تيربه تير) از وي خواسته و خود اقدام به بازديد و شمارش مي کند تا اندازهاي که
صحت آن برايش مسجل شود
حسابدار تاسيسات مسئول کنترل مقداري کالاي مصرفي شده در پروژه بوده براي
هر پروژه پرونده اي تهيه کرده و کاربرگ حسابرسي مقداري کالا را بر اساس
اطلاعات جمع آموري کرده پر مي نمايد يک حسابدار تاسيسات در اين مورد دو کار
بايد انجام دهد اولا کالاي مصرفي در پروژه نبايد بيشتر از کالايي که براي پروژه
تامين اعتبار شده باشد، در صورت افزايش نياز به متمم و تخصيص اعتبار به
اندازه افزايش مي باشد . دوما” کالاي بکار رفته در پروژه را با کالاي تحويل شده
مقايسه مي کند در صورتي که پيمانکار کالا طلبکار شود براي وي حواله صادر مي
شود و در صورتي که کالا بدهکارباشد بايد آنرا به انبار تحويل دهد ، در غير
اينصورت دو برابر قيمت کالا بر اساس فهرست بها از مبلغ صورت وي کسر مي
شود پس از انجام کارهاي فوق به پرونده پروژه فرم 101 الصاق شده به حسابداري
تاسيسات ستاد جهت بررسي نهايي و بستن انديکس پروژه ارسال مي شود که پس از
امضا فرم فوق به دفتر فني جهت تحويل پروژه به برق منطقه ابلاغ مي شود اما در
امور صورت وضعيت پيمانکار بر اساس قيمت توافقي در قرار داد ريالي مي شود
به هنگام ثبت هر صورت وضعيت از آن 5% حسن انجام کار ، 5% ماليات ، و
حق بيمه طبق استعلام دريافتي از سازمان تامين اجتماعي کسر مي شود معمولا قرار
دادهايي که کار توسط پيمانکار به تنهايي انجام گيرد . از شمول قانون تامين
اجتماعي خارج بوده . براي قرار دادهايي که مبلغ پيمان شامل کالا بعلاوه عمليات
هر دو باشد حق بيمه 7% مبلغ کل پيمان بعلاوه 1.9% آن مي باشد ، براي
قراردادهايي که فقط شامل عمليات (دستمزد ) مي باشد حق بيمه آن 15% بعلاوه
1.9% مبلغ بدست آمده مي باشد براي کارهايي که به کمک ماشين انجام مي شود
مبلغ فوق فرق مي کند به هر حال همانطور که در اين شرکت رعايت مي شود
استعلام از تامين اجتماعي حتي براي قراردادهاي خارج از شمول بهترين راه حل
براي جلوگيري از سوء تعبير و ايرادهاي آتي توسط حسابرسان تامين اجتماعي با
توجه به سوابق آن سازمان مي باشد مبلغ کل قرار داد تا 25% مبلغ اوليه مي تواند
تلورانس داشته باشد و بيشتر از آن به اخذ مجدد مجوز هاي مربوط نياز دارد ، حق
بيمه و ماليات مکسوره از صورت وضعيت ها حد اکثر ظرف يک ماه از تاريخ
صدور سند بايد پرداخت شود در غير اينصورت مشمول جريمه مي شود در شرکت
معمولا همراه با سند صورت وضعيت ، چک بيمه و دارايي آماده شده و به پيمانکار
جهت پرداخت به سازمانها ي مربوط تحويل مي شود . گاهي اوقات پيمانکاردر
تحويل به موقع چک ها کوتاهي کرده اما پرينت حساب بيمه يا دارايي اين مطلب را
نشان نمي دهد زيرا مبناي بدهکار شده اين حسابها تاريخ صدور چک نه تحويل آن
به سازمان مي باشد ، به خصوص براي حساب دارايي که پيمانکار موظف به ارائه
مفاصا نيست اين مساله بعدا” خود را نشان مي دهد براي رفع اين مشکل بايد يک
حساب موقت را بدهکار و با دريافت رسيد از سازمان هاي مربوط به تاريخ رسيد ،
سازمان مربوطه را بدهکار و حساب موقت را بستانکار نمود تا اگر تاخيري از اين
بابت اتفاق افتاد ه براي شرکت روشن ، مقصر مشخص و بتوان خسارت وارده را
جبران نمود. پايان قرارداد نيز بايد به بيمه و دارايي اعلام شود و در سيستم
قراردادها نيز اطلاعات خواسته شده وارد شود با معرفي پيمانکار به تامين اجتماعي
جهت اخذ مفاصا پيمانکار موظف است با آن سازمان تسويه کرده و برگه مفاصا
حساب را به شرکت ارائه کند در غير اينصورت با درخواست تامين اجتماعي
شرکت موظف است از مبلغ آخرين صورت وضعيت و سپرده حسن انجام قرارداد
آنرا جبران نمايد ضمنا سپرده حسن انجام قرارداد نزد شرکت تا مدتي بعد از پايان
قرارداد باقي مي ماند که اين مدت براي پروژه ها معمولا شش ماه مي باشد .
ثبت هاي مربوط به انتخاب پيمانکار و اجراي پروژه به شرح ذيل مي باشند :
1- فروش اسناد شرکت در مناقصه :
بانک ———————–
ساير درآمد ها ————————–
2- دريافت سپرده يا ضمانت نامه شرکت در مناقصه دريافت سپرده:
بانک ———————–
حسابهاي پرداختني ———————–
دريافت ضمانت نامه ثبتي ندارد .
3- اعلام برنده و آزاد سازي سپرده يا عودت ضمانت نامه
حسابهاي دريافتني —————–
بانک ————————
4- دريافت سپرده يا ضمانت نامه حسن آنجام قرارداد از پيمانکار برنده :
بانک ————————-
حسابهاي پرداختني —————————-
يا
حسابهاي انتظامي ———————-
طرف حسابهاي انتظامي ———————–
5- تاييد صورت وضعيت توسط پيمانکار و ناظر و الصاق فرم 101 توسط
حسابدار تاسيسات :
کاردرجريان برنامه _طرح /محل اجرا/شماره پرونده/انديکس پيمانکار/رديف
پروژه
ماليات(5%) ——————–
بيمه ——————–
حسن انجام کار (5%) ———–
حسابهاي پرداختني (الباقي) ——-
6- ارسال صورت وضعيت به برق منطقه
پروژه هاي مختلف که اجرا مي شوند چنانکه قبلا بيان شد به رديف ها و طرح هاي
مختلف تقسيم مي شوند ، هنگامي که يک پروژه تکميل و آماده تحويل به برق منطقه
مي شود
صورت وضعيت آن توسط قسمت مربوطه تنظيم مي شود صورت وضعيت قرارداد
مربوط به بهره برداري توسط معاونت بهره برداري و ديسپاچينگ ، صورت
وضعيت مشترکين توسط دفتر نظارت بر خدمات مشترکين و فروش ، صورت
وضعيت مربوط به چاههاي کشاورزي توسط مجري طرح برقي کردن چاهها و
صورت وضعيت مربوط به قراردادهاي توسعه و نوسازي و اصلاح
و بهينه سازي توسط دفتر مهندسي طراحي و نظارت آماده مي شود (بعضي از
واحدهاي فوق اکنون فعال نيستند ) هنگام ارسال اين صورت وضعيت ها به برق
منطقه بر حسب نوع قرارداد (از کد طرح هر پروژه مشخص مي شود ) صورت
وضعيت هاي طبقه بندي و با معين مربوط سند مي خورد حساب معين 141 براي
قراردادهاي بهره برداري ، حساب 142 براي قرارداد مشترکين ، حساب 143
قرارداد توسعه و نوسازي (شامل روشنايي معابر) ، حساب 144 قرارداد توسعه
روستايي ، حساب 145 قرارداد اصلاح و بهينه سازي (اين قرارداد مربوط به طرح
7 يعني خود ياري بوده و از انجائيکه وجه آن مستقيما” از متقاضي پروژه دريافت
مي شود براي برق منطقه صورت وضعيت نمي شود ) ، حساب 146 قرارداد بهينه
سازي مصرف انرژي ، حساب 147 قرارداد نيرو رساني ، حساب 148 قرارداد
چاههاي کشاورزي، حساب 149 قرارداد طراحي و نظارت که قرارداد طراحي و
نظارت جداگانه صورت وضعيت نمي شود
بلکه معادل 5 % هر صورت وضعيت که مربوط به برق منطقه مي باشد به جز
صورت وضعيت قراردادها ي 141 و142 پس از تاييد به حساب 149/255
گذاشته مي شود .
با ارسال صورت وضعيت به برق منطقه ثبت ذيل صادر مي شود :
حساب انتظامي ——–/10010/معين قرارداد/199
طرف حساب انتظامي ——–10010/معين قرارداد/ 299
7- تاييد صورت وضعيت توسط دفتر فني طرح و نظارت برق منطقه :
اگر صورت وضعيت مربوط يه پروژه هاي توسعه و نوسازي يا اصلاح و بهينه
سازي باشد بعد از حساب 255 از رديف پروژه و درآخر دستور کار کد طرح و
برنامه آن قيد مي شود در غير اينصورت شماره قرارداد بعد از حساب 255 ثبت
مي شود .
طرف ح انتظامي ——-/10010/ معين قرارداد / 299
بدهکاران ——–/ 10010/ معين قرارداد /145
حسابهاي انتظامي ———-/10010/معين قرارداد /299
صورت وضعيت تاييد شده —-/10010/ معين قرارداد/255
8- صدور سند توسط قسمت مالي برق منطقه و محاسبه کسورات
پيش دريافت ————/10010/معين قرارداد / 250
دارايي —————————–/111 /145
بيمه ——————————/122/145
حسن انجام کار —————————-/012 / 145
بدهکاران —————/10010/معين قرارداد / 145
حسابدار درآمد :
با توجه به اينکه بيشتر مشتري ها و مشترکين شرکت با حسابدار درآمد سرو کار
دارند جهت رفاه حال ايشان حسابدار درآمد در امور مشترکين مستقر شده و با
مسئول امور مشترکين نيز ، بايد هماهنگ باشد .
حسابدار درآمد مسئول ثبت اسناد مرتبط با وجوه دريافتني از بابت وصل مجدد ،
تبديل نام ، خسارت و… مي باشد . واحد مالي 98 مربوط به برق منطقه مي باشد
وجوه دريافتي بابت حق انشعاب در اين سيستم سند مي خورد اما ساير موارد در
سيستم مالي شرکت منعکس مي شود . بعضي از سند هاي مرتبط با درآمد به
شرح ذيل مي باشد :
فروش حق انشعاب به مشتري به صورت نقد و اقساط :
اين سند متعلق به واحد مالي 98 مي باشد که بابت وجوه دريافتي از اين بابت در
بانک ملي هر امور حسابي مخصوص باز شده که متقاضي وجه خود را به آن
حساب واريز مي نمايد مانده اين حسابها هر ده روز به حساب 97666 منتقل مي
شود .
بانک ———————————————/001/131
بدهکاران (در صورت فروش اقساطي )————–/500/142
تکفاز 011
درآمد فروش انشعاب کيلوواتي031
سه فاز 041 /271
انشعاب موقت 081
تبديل آمپراژ 071
ولتاژ اوليه 061
کارمزد تقسيط (در صورت فروش اقساطي —/419/400
دريافت از مشتري بابت لوازم اندازه گيري و ترانس و…:
طبق روش قديم در بانک ملي هر امور حساب مخصوصي بابت اين وجوه به نام
شرکت توزيع افتتاح شده که متقاضي وجه خود را به آن حساب واريز مي نمايد مانده
اين حساب هر 10روز به حساب 1444 شرکت توزيع در بانک ملي ستاد منتقل مي
شود و امور حق برداشت از آن حساب را ندارند .
بانک ——————————–/001 /131
پيش دريافت ——/ لوازم اندازه گيري 590/252
پيش دريافت ——/ ترانسفورماتورهوايي300/252
پيش دريافت ——-/ترانسفورماتور زميني301/252
پيش دريافت ——-/اشتباه واريزي 022/252
انتقال وجوه به حوزه ستادي با استفاده از حساب رابط
حساب رابط ——————–/083/.298
بانک ————————/001/131
دريافت از مشترک بابت هزينه وصل يا درآمد متفرقه
بانک ——————————–/001/131
هزينه وصل 04/———————–/400
متفرقه 05/———————–/400
وصول خسارت 92/———————/421
در بانک ملي هر امور حساب مخصوصي بابت وجوه فوق به نام شرکت توزيع
افتتاح شده که مشترک وجه خود را به آن حساب واريز مي نمايد مانده اين حساب
نيز هر 10 روز به حساب 1401 شرکت توزيع در بانک ملي ستاد منتقل مي
شود .
لغو اشتراک و جمع آوري لوازم اندازه گيري :
در صورتي که مشترک خواهان لغو اشتراک باشد به واحد مشترکين امور منطقه
مربوطه مراجعه و فرم مخصوص را پر مي نمايد بابت لغو حق انشعاب 50% نرخ
روز حق انشعاب پس از کسر بدهي مشترک از بابت برق مصرفي و… به مشترک
پرداخت مي شود بابت لوازم اندازه گيري جمع آوري شده وجهي به مشترک پرداخت
نمي شود مگر اينکه مشترک انشعاب موقت داشته باشد که در اينصورت پس از کسر
مبلغي بابت استهلاک لوازم (به ازاء هر سال استفاده 10% مبلغ فيش واريزي کسر
مي شود ) الباقي وجه به مشترک پرداخت مي شود به ازا مبلغ بابت لغو اشتراک ،
در واحد مالي 98 از حساب فروش انشعاب سال جاري کسر و پس از کسر بدهي
مشترک الباقي را به حساب بستانکاري شخص منظور مي نمايند :
درآمد فروش انشعاب ——————–/271
بدهکاري مشترک ——————/142
سال ايجاد / –انديکس شخص /——/242
پرداخت بستانکاري از بابت حساب فوق بر عهده شرکت توزيع بوده و هنگامي که
شرکت توزيع وجه آنرا به مشترک پرداخت کرد در واحد 98 سند زير صادر مي
شود :
بستانکاري مشترک ——————–/242
رابط برق منطقه با توزيع مشهد —————
در امور در صورت انصراف متقاضي يا بابت لوازم اندازه گيري جمع آوري شده از
بابت انشعاب موقت و بابت لغو امتياز انشعاب با پرداخت وجه آن به مشترک ثبت
زير صادر مي شود :
پيش دريافت لوازم اندازه گيري ———————–/252
بدهي برق منطقه بابت پرداختي به مشترک 11120/022/143
موجودي بانک —————————/131
با دريافت وجه فوق از برق منطقه توسط ستاد در امور ثبت زير صادر مي شود :
رابط امور با ستاد —————–/298
حساب برق منطقه ———-/11120/022/143
ودر ستاد حساب بانک بدهکار و رابط ستاد با امور بستانکار مي شود .
در ستاد با دريافت اعلاميه بانکي (ذکر شده در بخش فروش ) حسابهاي بانکي
مربوط بدهکار و حساب رابط امور بستانکار مي شود ، معمولا 100%درآمدهاي
متفرقه بعلاوه 25%پيش دريافت لوازم نيرورساني به عنوان تنخواه در اختيار امور
قرار مي گيرد و35%حساب فوق به شرکت کنتورسازي و40%باقيمانده به اداره
بازرگاني شرکت پرداخت مي شود .
در روش جديد مشترک در تمام بانک هاي ملي سطح شهر مي تواند وجوه خود را
پرداخت نمايد و بانکها روزانه وجوه دريافتي از بابت نيرو رساني را به حساب
1413 نزد ستاد حواله نموده فيش هاي دريافتي از مشتري را پيوست مي نمايد در
ستاد فيش ها به تفکيک امور سند مي خورد جاري 1413 ستاد بدهکار و روابط
امور مربوط بستانکار مي شود . اين روش اشکالاتي به وجود آورده است از جمله
اينکه تفکيک وجوه واريز شده به حساب 1413 ستاد بر حسب امورها ي مختلف
کار دشواري است هر چند که فيش هاي واريزي مشتري ها پيوست وجوه حواله
شده به حساب فوق بوده و فيشهاي امورهاي مختلف در آينده با رنگهاي متفاوت
مشخص خواهد بود اما جمع آوري کامل اين فيش ها کار دشواري است ضمنا ممکن
است بانکها به موقع دريافتي خود را به حساب 1413 حواله ننمايند و يا اشتباه حواله
نمايند با توجه به اينکه مشتري به ستاد مراجه اي ندارد مغايرت گيري اين حسابها
نياز به همکاري بانک ، مشتري ، حسابدار درآمد امور و حسابداري تاسيسات ستاد
دارد . مي دانيم هدف از تغيير روش رفاه حال مشتري بوده يعني مشتري محدود به
بانک مخصوص هر امور نباشد و بتواند فيش هاي خود را در هر يک از بانکهاي
ملي سطح شهر پرداخت نمايد براي اينکه هم موضوع فوق رعايت شود و هم
مشکلاتي که عنوان شد پيش نيايد در صورت توافق با بانک با مراجعه مشتري به
هر بانک ملي ، وجه مورد نظر دريافت و مستقيما به جاري امور مربوطه حواله
شود و اگر براي امور حساب سيبا افتتاح شود ، بحث حواله کردن در شعبي که
حساب سيبا دارند مرتفع ولي ساير شعب بايد پول دريافتي را به حساب سيباي امور
مربوطه حواله نمايند ساير مراحل مانند روش قديم مي باشد . شايد به نظر برسد که
تعدد حسابها جهت حواله نمودن فيشها براي بانک ها زحمت اضافي ايجاد نمايد ولي
آمار يک ماه گذشته نشان مي دهد که امکان مراجعه مشتري مربوط به امورهاي
مختلف يک بانک در يک روز در حد صفر بوده يعني وجوه دريافتي روزانه هر
بانک مربوط به امور برق محدوده همان بانک مي باشد به نظر مي رسد که به توافق
رسيدن بابانکها جهت انجام اينکار کم هزينه تر باشد . ضمنا بهتر است فرمت
فيشهاي جاري 1413 با فيشهاي جاري 95017 تفاوت داشته باشد تا بانکها هنگام
حواله نمودن وجوه دريافتي طي فيشهاي فوق را اشتباها به يک حساب حواله ننمايند
، اشتباهي که هم اکنون ماهانه چندين بار به خاطر عدم دقت بانک اتفاق مي افتد .
در صفحه بعد کدهاي مورد عمل در حسابهاي درآمد مشخص شده اند .
دايره حقوق و دستمزد :
اين دايره مسئول تهيه و تنظيم ليست بانک جهت پرداخت حقوق کارکنان ، ليست
حقوق و دستمزد جهت پيوست سند هزينه حقوق و ارائه به دارايي با ليست مجزاي
ماليات مکسوره ، ليست بيمه جهت ارائه به بيمه ، تهيه و تنظيم ليست پرداخت هاي
خارج از حقوق (مانند : پاداش ها ، بهره وري و… که جهت عدم تعلق ماليات در
قالب مزاياي غير نقدي مانند : شارژ کارت ثمين صورت مي گيرد ) تهيه ليست
پرداخت به کارکنان روزمزد و… مي باشد .
مراحل تهيه ليست حقوق و دستمزد به شرح زير مي باشد :
1- ابتدا گزارش کارکرد ماهيانه کارکنان از سيستم تايم کارت توسط مسئول
پرسنلي واحدها تهيه و پس از تاييد مدير امور واحد به حوزه ستادي ارسال
مي گردد گزارشات ارسالي پس از تاييد مدير عامل و کنترل امور اداري به
امور مالي ارسال مي شود ضمنا” در صورت انجام ماموريت ، گزارش آن
نيز همراه با گزارش کارکرد جهت پرداخت در ليست حقوق ارسال مي شود .
2- گزارشات دريافتي از امور اداري به صورت پرينت و نيز ديسکت اطلاعات
مي باشد اين ديسکت حاوي آخرين تغييرات در احکام پرسنل ، و نيز احکام
پرسنل جديد مي باشد که دايره حقوق اطلاعات ديسکت را با پرينت کارکرد و
نسخه احکام جديد چک کرده در صورت عدم مغايرت فايلهاي مربوطه در
سيستم حقوق و دستمزد کپي مي شود .
3- ورود اطلاعات اضافات و کسورات پرسنل شامل اضافات حقوق ، کسورات
مانند اقساط وام همه ماهه توسط حسابداري واحدها در فرم هاي مخصوص
تکميل و همراه مدارک مثبته به ستاد ارسال مي شود که پس از تاييد مميز
جهت اعمال به اين واحد ارسال مي شود
4- پس از اينکه اطلاعات اوليه وارد شد اقدام به تهيه گزارشات مورد نياز نموده
سپس به طور رندمي اقدام به کنترل و محاسبه موازي نموده پس از اطمينان
از صحت محاسبات گزارشات نهايي مي شود با توجه به اينکه مراکز هزينه
حقوق هر شخص در سيستم مشخص است فايل سند حقوق نيز توسط سيستم
آماده مي شود .
از اشکالات برنامه حقوق و دستمزد تحت الراس بودن و ضريب امنيتي پايين و باز
بودن برنامه مي توان نام برد به طوريکه امکان تغيير خواسته يا نا خواسته توسط
کاربر در اطلاعات پايه وجود دارد . ضمنا” اطلاعات به طور مستقيم از تايم کارت
توسط برنامه اخذ نمي شود در حالي که برنامه هاي امروزي اين مزيت را داشته و
امکان دستبرد در کارکرد پرسنل وجود ندارد . ضمنا” در اين سيستم پرسنل به
نظامهايي از قبيل کارمندي و کارگري و … تقسيم شده است هم اکنون کارگر و
کارمند هر دو تحت بيمه بازنشستگي تامين اجتماعي قرار داشته و قرارداد موقت
دارند با اين حال براي کارمندان حق بيمه بيکاري سهم کارفرما پرداخت نمي شود .
در ادامه بعضي از قوانين اداره کار ، سازمان تامين اجتماعي ، دارايي و آيين نامه
هاي شرکت مرتبط با نحوه محاسبه هزينه حقوق و دستمزد بيان مي شود
دانستنيهاي محاسبات حقوق و مزايا :
حداقل دستمزد روزانه سال 83 مبلغ 35534 ريال
حقوق مبنا عبارت از مجموع حقوق پايه ، حق سرپرستي ، حق تخصص و تفاوت
تطبيق مي باشد .
حق اولاد ماهانه به ازاي هر فرزند تا سقف دو فرزند سه برابر حداقل دستمزد
روزانه مي باشد حق اولاد به نسبت کارکرد پرداخت مي شود اما براي ماههاي
29و30و31 روزه تغيير نمي کند .
کمک هزينه فوت يا ازدواج براي وابستگان درجه يک 120 برابر حداقل دستمزد
بوده و هر نفر از هر کدام مزاياي فوق يکبار مي تواند استفاده کند .
هزينه بن کارگري براي افراد مجرد ماهانه مبلغ 6000 ريال و براي متاهلين
ماهانه 10000ريال بوده که شرکت با پرداخت آن به اتحاديه امکان بن را دريافت و
به پرسنل پرداخت مي کند .
حق مسکن ماهانه مبلغ 60000 ريال به نسبت کارکرد بوده که براي ماههاي
29
و30و31 مبلغ فوق تغيير نمي کند .
حق خواربار ماهانه مبلغ 800 ريال مي باشد
سقف مشمول بيمه روزانه مبلغ 166667 ريال مي باشد .
تمام حقوق و مزاياي پرسنل به جز مواردي که در ادامه بيان مي شود مشمول بيمه
مي باشند .
پرداخت هايي که مشمول کسر حق بيمه نيست : باز خريد ايام مرخصي ، کمک
هزينه اولاد تا سقف موظفي قانون کار ، هزينه سفر و فوق العاده ماموريت ، عيدي ،
مابه التفاوت کمک هزينه مسکن و خواروبار در ايام بيماري ، حق شير ، پاداش
نهضت سوادآموزي ، حق التضمين (کسر صندوق ) ، خسارت اخراج و مزاياي
پايان کار ، پاداش افزايش توليد ، حق همسر
جدول مالياتي سقف معافي ماليات ماهانه مبلغ 1750000 ريال بوده که براي
ماههاي 29و30 و31 تغيير نمي کند . حقوق و مزاياي مشمول از مبلغ 1750000
ريال تا 5250000 ريال به نرخ 10% واز 5250000 تا 10083333 ريال به
نرخ 20% و از 10083333 ريال تا 20000000 ريال به نرخ 25% ماليات
محاسبه مي گردد ضمنا در اين شرکت تعديل حقوق ماهانه صورت مي گيرد يعني
همواره در هر ماه حقوق و مزاياي مشمول ماليات با جمع مشمولهاي ماههاي قبل
جمع شده و به نسبت ماههاي کارکرد دوباره مجموع مالياتي پرداختني محاسبه و پس
از کسر مقدار پرداخت شده الباقي از حقوق شخص کسر مي شود به اين ترتيب که
مشمول ماليات يک ماه شخص مبلغ زيادي شد ميانگين دريافتي هاي وي ملاک
محاسبه قرار مي گيرد .
ضمنا” حق ماموريت و پاداش سنوات معاف از ماليات مي باشد .
حق ماموريت در صورتي که با خواب شبانه همراه باشد به ازاي هر روز 140%
حقوق مبناي روزانه به شرط آنکه از 2.5 برابر حداقل دستمزد کمتر و از 4 برابر
آن بيشتر نباشد و در صورتي که بدون توقف باشد حقوق مبنا روزانه پرداخت مي
شود ضمنا” در صورتي که با وسيله شخصي ماموريت انجام گرفته باشد به ازاي هر
کيلو متر مبلغ 40 ريال پرداخت مي شود .
اضافه کار نرخ يک ساعت کار معمولي از تقسيم حقوق مبناي ماهانه بر 220
ساعت بدست مي آيد و طبق ماده 59 قانون کار ارجاع کار اضافي با شرايط زير
امکان دارد اولا موافقت کارگر و ثانيا پرداخت 40% اضافه بر دستمزد هر ساعت
کار معمولي
نوبتکاري ماده 56 قانون کار بيان مي کند کارگري که در طول ماه به طور نوبتي
کار مي کند و نوبت کار وي در صبح و عصر واقع مي شود 10% و چنانچه نوبت
ها در صبح و عصر و شب قرار گيرد ، 15% و در صورتي که نوبت ها به صبح
و شب و عصر بي افتد 22.5% علاوه بر مزد به عنوان فوق العاده نوبت کاري
دريافت خواهد کرد .
کار در شب طبق ماده 58 براي هر ساعت کار در شب تنها به کارگران غير نوبتي
35% اضافه بر مزد ساعت کار عادي تعلق مي گيرد .
حق کشيک حداکثر ساعت کشيک 240 ساعت مي باشد و مبلغ کشيک از تقسيم
حقوق مبنا بر 720 ضربدر تعداد ساعات کشيک بدست مي آيد .
حق رانندگي امتياز امتياز رانندگي 3 يا 10 يا 15 مي باشد و به صورت زير
محاسبه مي شود
مبلغ حق رانندگي = ضريب ريالي 315 * تعداد روز رانندگي * امتياز رانندگي
باز خريد مرخصي طبق ماده 64 قانون کار مرخصي استحقاقي سالانه کارگران با
استفاده از مزد و احتساب چهار روز جمعه ، يک ماه است ساير ايام تعطيل جز ايام
مرخصي محسوب نخواهد شد براي کار کمتر از يک سال مرخصي مزبور به نسبت
کار انجام يافته محاسبه خواهد شد طبق مواد 66 و 73 کارگر بيش از 9 روز
مرخصي نمي توا ند ذخيره کند و در صورت ازدواج دائم يا فوت همسر يا والدين و
فرزندان حق استفاده از سه روز مرخصي با مزد را خواهد داشت مبلغ باز خريد
مرخصي با مزد را خواهد داشت مبلغ باز خريد مرخصي يک روز از تقسيم جمع
حقوق و مزاياي کارگر طبق آخرين حکم کارگزيني بر 30 روز بدست مي آيد .
پاداش سنوات خدمت طبق ماده 24 در صورت خاتمه قرارداد کار ، کار معين يا
مدت موقت ، کارفرما مکلف است به کارگري که مطابق قرارداد ، يک سال يا بيشتر
، به کار اشتغال داشته است براي هر سال سابقه ، اعم از متوالي يا متناوب بر اساس
آخرين حقوق مبلغي معادل يک ماه حقوق به عنوان مزاياي پايان کار به وي پرداخت
نمايد . اين مبلغ بر اساس حقوق مبنا محاسبه مي شود . ضمنا” طبق ماده 74 مدت
مرخصي استعلاجي با تاييد سازمان تامين اجتماعي جز سوابق کار و بازنشستگي
کارگران محسوب خواهد شد .
عيدي به هر شخص به ازاي يک سال کارکرد دو برابر حقوق مبنا عيدي تعلق مي
گيرد البته تا سقف سه برابر حداقل حقوق تعيين شدهطبق بخشنامه اداره کار و به
اشخاصي که کمتر از يک سال کارکرد دارند به نسبت کارکرد پرداخت مي شود .
کسورات بيمه به ازاي هر شخص 30% حقوق و مزايا مشمول بيمه ماهانه حق بيمه
به تامين اجتماعي بايد پرداخت شود که از اين مبلغ 7% آن سهم بيمه شده 20%
سهم کارفرما و 3% بيمه بيکاري است که آن نيز سهم کارفرما مي باشد ( اين مبالغ
براي کارگران روزمزد توسط شرکت پرداخت مي شود ) البته براي کارمندان 3%
بيمه بيکاري توسط شرکت هزينه نمي شود ضمنا” طبق توافقي که با تامين اجتماعي
انجام شده از مجموع 27% و 30% حق بيمه کارمندان و کارگران قراردادي 1%
حقوق و مزاياي مشمول بيمه در اختيار شرکت بوده که از اين محل پرداخت غرامت
دستمزد ايام بيماري ، پرداخت کمک بارداري موضوع ماده 67 قانون تامين
اجتماعي ، پرداخت هزينه مربوط به وسيله کمک پزشکي (پروتزواورتز) به بيمه
شدگان و افراد خانواده آنان طبق تعرفه و ضوابط سازمان ، پرداخت کمک ازدواج
بيمه شدگان موضوع ماده 58 قانون تامين اجتماعي توسط شرکت انجام مي گيرد و
نيز طبق توافقي که صورت گرفته در ازاي پرداخت 7% مزاياي مشمول بيمه به
بيمه ايران ، اين سازمان بيمه درمان را(80% هزينه صورت گرفته ) بر عهده
گرفته و تامين اجتماعي نسبت به خدمات درماني پرسنل مسئوليتي ندارد . اين
قرارداد هم اکنون در حال اتمام بوده و پرسنل شرکت خواهان تمديد آن مي باشند .
بيمه عمرو حادثه حق بيمه براي سرمايه بيمه عمر و حوادث مصوب کارکنان دولت
براي شاغلين به ميزان 6750 ريال است که پرداخت 1125 ريال آن از محل
اعتبارات شرکت و بقيه به ميزان 5625 ريال بر عهده بيمه مي باشد . حق بيمه
عمر و حادثه تکميلي 1.92% حقوق و مزاياي مشمول بيمه تا سقف تعيين شده در
مورد مشمولين قانون تامين اجتماعي مي باشد که از محل اعتبارات شرکت پرداخت
مي شود .
غرامت دستمزد براي کارکنان متاهل به صورت زير محاسبه مي گردد :
غرامت دستمزد = (-3 مدت استعلاجي )* 3.4 * ميانگين حقوق 90روز قبل از بيماري
براي کارکنان مجرد در فرمول فوق ضريب 3.4 به 2.3 تبديل مي شود . ضمنا”
حق بيمه عمر و حادثه و 7% حق بيمه سهم کارگر در ايام مرخصي استعلاجي
توسط شرکت پرداخت مي شود .
صندوق رفاه طبق دستور العمل صندوق پس انداز رفاه کارکنان که با تصويب هيات
مديره شرکت به اجرا گذاشته شده کارکنان عضو صندوق به شرکت اختيار داده همه
ماهه 5% از حقوقشان کسر و معادل 7% حقوقشان که شرکت به آن اضافه مي
نمايد به حساب صندوق واريز شود و از محل وجوه مذکور پرسنل مي توانند برابر
ضوابط وام دريافت کنند ضمنا” هنگام پايان خدمت هر يک از کارکنان پس انداز
مربوط به سهم عضو و کارفرما به اعضا پرداخت مي شود و در صورت ترک کار
سهم عضو به طور کامل و در صدي از سهم کارفرما به نسبت کارکرد طبق
دستورالعمل پرداخت خواهد شد . هم اکنون اين مبلغ همه ماهه به صندوق تعاوني
اعتبار برق منطقه خراسان واريز مي شود که البته پرسنل شرکت خواهان تشکيل
صندوق مستقل مي باشند .
سند گردش انبار :
سيستم حسابداري انبار مقدار فيزيکي گردش انبار را از سيستم مديريت کالا و ارزش
ريالي رسيدهاي انبار را از برنامه حسابداري خريد مي گيرد ، در سيستم مديريت
کالا براي کالاهاي وارد شده به انبار رسيد صادر مي شود ، سپس بر اساس اين
رسيد و به تفکيک کالا وجه فاکتور در سيستم حسابداري خريد سند مي خورد ، در
پايان ماه در سيستم حسابداري انبار قيمت ميانگين هر کالا محاسبه مي شود ، البته
رسيد انبارهايي که هنوز در سيستم حسابداري خريد بابت آن سند صادر نشده و به
عبارتي ريال آن مشخص نيست در گردش فوق لحاظ نمي شود بلکه بر اساس
تاريخي که قيمت دار شده ، در محاسبه قيمت ميانگين بکار مي رود حواله هاي
قطعي (خروج از انبار) که طي ماه صادر شده اند و دستور کار آن مشخص است ،
در سيستم حسابداري انبار بر اساس قيمت ميانگين که ذکر شد ، ريالي مي شود و به
همين ترتيب حواله برگشتي هاي کالاي نو ريالي مي شوند ، بر اساس اينکه حواله
ها مربوط به چه اموري مي باشند ، براي هر امور و بر اساس دستور کار حواله ،
سند گردش انبار ماهانه توسط سيستم تنظيم مي شود . در حال حاضر 3% مبلغ
کالاي مصرف شده از حساب 163 (هزينه هاي انبار ) جذب حساب مشخص شده
در دستور کار مي شود .
نحوه ريالي کردن حواله هاي برگشتي مستعمل و اسقاط به اين ترتيب مي باشد :
الف) اگر حواله برگشتي مستعمل و مربوط به کالاي شرکت باشد از نرخ 70%
قيمت ميانگين استفاده مي شود و حواله اسقاط برگشتي مربوط به شرکت با 2%
قيمت ميانگين ريالي مي شود .
ب)حواله برگشتي مربوط به کالاي جمع آوري شده از خط که مربوط به برق منطقه
مي باشد ، مستعمل آن با نرخ 70% فهرست بهاي سال برق منطقه و اسقاط آن با
نرخ 18% فهرست بهاي برق منطقه ريالي مي شود که اين نرخ ها به علت غير
واقعي بودن مورد مناقصه با برق منطقه مي باشد . به هر حال اين نرخ ها باعث
مي شود که شناسايي زيان تا فروش اجناس اسقاطي به تعويق بيافتد يا هنگام مصرف
کالاي مستعمل قيمت تمام شده پروژه تورمي شود . اين سوال پيش مي آيد که چرا
شرکت توزيع قيمت گذاري را با ضرائب کارشناسي شده ي خود انجام نمي دهد ؟
ظاهرا” نظر حسابرسان اين است : از آنجاييکه شرکت هنگام تهيه صورت وضعيت
براي برق منطقه قيمت کالاي برگشتي را طبق توافق کسر مي نمايد طبق اصل بهاي
تمام شده ، ارزش کالا بايد به اين شناسايي شود که با توجه به اصل اقل بهاي تمام
شده يا قيمت بازار بعيد به نظر مي رسد . اما اينکه چرا قيمت کالاي برگشتي از
حساب 153 کسر مي شود و مستقيما” به حساب بستانکاري برق منطقه منظور نمي
شود به خاطر مزاياي بيمه و ماليات آن مي باشد چرا که با کاهش درآمد (مبلغ
صورت وضعيت تاييد شده ) کسورات آن نيز کاهش مي يابد هر چند اين تهاتر
(کاهش درآمد و قيمت تمام شده ) از لحاظ حسابداري گمراه کننده مي باشد . مساله
ديگر استفاده از روش ميانگين در قيمت گذاري کالاي برگشتي مي باشد اين روش
اشکالاتي براي موارد ذيل به همراه دارد : هنگامي که جنس در اختيار تنخواه دار
قرار گرفت با عودت جنس به انبار حساب او صفر نمي شود اين مسئله براي کالاي
اماني مانند قرقره نيز مصداق دارد هنگام خريد کابل ، اين کابل همراه با قرقره وارد
انبار مي شود ولي بعدا” قرقره آن براي فروشنده عودت مي شود ، ويا اينکه بابت
پروژه اي با انديکس يک پيمانکار حواله صادر مي شود ، اگر به دلايلي قرار بر
توقف پروژه باشد ، با عودت کالاها مانده حساب 153 صفر نمي شود ، بهتر است
براي موارد فوق ترتيبي اتخاذ شود تا حسابدار انبار (طبق دستورالعمل ) خود
مستقيما” اقدام به قيمت گذاري نمايد نه اينکه سيستم با يک نرخ غير قابل انعطاف
اينکار را انجام دهد يا بر اساس حواله صادره اوليه تعيين قيمت نمايد .
کدهاي فرعي و کدهاي بودجه مورد عمل در حساب 154 به شرح جدول زير مي
باشد :
شرح حساب فرعي کد بودجه کد فرعي کد اصلي
لوازم کارگاهي و آزمايشگاهي 85 54 154
تنخواه جنسي پرسنل شرکت – 55 154
کالاهاي اموالي بغير از کامپيوتر و ابزار کار 81 56 154
ابزار کار اموالي و مصرفي 82 56 154
کامپيوتر و قطعات و دستگاههاي جانبي 83 56 154
خودروها و قطعات ولوازم يدکي 84 56 154
کالاهاي مصرفي برقي 85 56 154
گردش انباري (وارده و صادره) 86 56 154
کالاهاي مصرفي غير برقي 88 56 154
خزانه و ضمانت نامه ها :
خزانه دار مسئول نگهداري چک ها ، ضمانت نامه ها ، سفته ها و ساير اسناد و
اوراق بهادار شرکت از قبيل سهام ، اوراق قرضه و سند هاي مالکيت خودروها و
موتور سيکلت ها ، اسناد زمين هاي پستهاي برق ، منازل مسکوني ، خطوط تلفن و
… مي باشد ضمانت نامه ها يکي از مهمترين اسنادي است که در اختيار خزانه دار
بوده و همواره بايد نسبت به تاريخ سر رسيد آن هشيار باشد کليه پيمانکاران پس از
برنده شدن در مناقصه جهت حسن اجراي کار و نيز در صورت دريافت پيش
پرداخت ملزم به ارائه ضمانت نامه بانکي مي باشند اين ضمانت نامه ها پس از
دريافت در حسابداري سند انتظامي خورده در اين سند خزانه دار بدهکار و پيمانکار
بستانکار مي شود با تحويل ضمانت نامه به خزانه دار از وي رسيد دريافت شده و
پيوست سند مي شود و يک نسخه از سند نيز به خزانه دار داده مي شود هر ضمانت
نامه تاريخ سررسيد معيني داشته و بايد قبل از انقضا در صورت نياز تمديد شود و
نيز پس از اتمام قرارداد و ارائه مفاصا حساب بايد جهت ابطال آن با بانک مکاتبه
شود در حال حاضر روش با توجه به ثبت ضمانت نامه در سيستم قراردادها پيدا
کردن ضمانت نامه هايي که سررسيد آن نزديک مي باشد کار راحتي شده است .
سيستم نگهداري ضمانت نامه سبه اين شکل است که با تحويل آن به خزانه دار ، وي
در دفتر ي به ترتيب حروف الفبا براي آن شخص يا شرکت حسابي باز کرده ،
شماره ضمانت نامه ، نام بانک تاريخ سررسيد ، مبلغ و شماره سند آن را ثبت مي
کند سپس شماره صفحه دفتر را روي سند نوشته و سند همراه با مدارک پيوست را
به ترتيب شماره يادداشت شده بر روي آن را داخل زونکن قرار داده هنگامي که
نياز به مدارک باشد نام شرکت را داخل دفتر پيدا کرده با مشخص شدن شماره
صفحه ، محل اسناد داخل ذونکن مشخص مي شود . با توجه به ثبت کامل اطلاعات
به هنگام ثبت سند انتظامي ، يادداشت دوباره اطلاعات در دفتر به صورت دستي
توسط خزانه دار دوباره کاري به نظر مي رسد پيشنهاد مي شود يک نسخه از اسناد
به همراه ضمائم (ضمانت نامه يا سفته يا چک ) به ترتيب شماره سند داخل ذونکن
قرار گيرد و هنگام نياز به ضمانت نامه يا چک ابتدا از طريق سيستم حسابداري از
حساب انتظامي پيمانکار گزارش تهيه شود با توجه به توضيحات شماره سند مورد
نظر مشخص و از انجايي که اسناد به ترتيب شماره سند داخل ذونکن مرتب شده اند
دستيابي به آن آسان مي باشد .
بستن حسابها
در امور پايان سال به مقداري که کار نيرو رساني انجام گرفته (طرح 7) از حساب
252 (پيش دريافت ) به حساب 255 (درآمد ) منتقل مي شود بستن حسابها در پايان
سال و بر اساس مانده حسابها از سيستم تمرکز و در واحد مالي ستاد انجام مي گيرد .
حساب 184 (هزينه هاي طراحي و نظارت ) به سه حساب فرعي 800 (واحدهاي
ستادي و برنامه ريزي نوسازي ) ، 590 (لوازم مشترکين _ نصب کنتور )، 810
(نوسازي ) تفکيک شده که مانده حساب 800/184 مستقيما” به حساب 149/416
(حساب هزينه هاي قرارداد طراحي و نظارت ) بسته مي شود و الباقي حساب 184
و حساب 185 ( مقدار جذب شده از حساب 184 ) و163و164 (مقدار جذب شده
از حساب 163 ) به حساب 416 (هزينه هاي فروش کالا و خدمات ) بسته مي شود.
البته طبق کتابچه هارزا در صورتي که از نرخ جذب صحيح استفاده شده باشد مانده
حساب 164 به حساب 163 بسته مي شود و از آنچه که در حساب 163 باقي مي
ماند مربوط به موجودي کالا بوده بنابر اين بايد به حساب 154 بسته شود . مانده
حساب (580 تا 588 ) /401 و حساب (591 تا 599 )/402 مربوط به قيمت
تمام شده قرارداد بهره برداري بوده که به حساب 141/416 بسته مي شود مانده
حساب (901 تا 905 )/ 401 مربوط به قيمت تمام شده قرارداد مشترکين مي باشد
که به حساب 142/416 منتقل مي شود مانده حساب 153 (بهاي تمام شده پروژه ها
) به دو رقم قابل تفکيک مي باشد يکي مربوط به پروژه هايي که صورت وضعيت
آنها توسط برق منطقه تاييد و 101 شده که اين مانده به حساب 416 منتقل مي شود
. الباقي حساب 153 مربوط به پروژه هاي در حال اجرا بوده که در اين حساب باقي
مانده و در ترازنامه خود را نشان مي دهد که بابت سود يا زيان آن ذخيره در نظر
گرفته نمي شود در حالي که براي هزينه هاي ثبت نخورده ي پروژه هايي که تکميل
شده و به برق منطقه تحويل و درآمد آن کامل شناسايي شده ذخيره در نظر گرفته مي
شود يعني بهاي تمام شده قرارداد ( حساب 416 ) را بدهکار و حساب 264 را
بستانکار مي نماييم مانده حساب 255 ( صورت وضعيت تاييد شده ) به حساب 415
( درآمد حاصل از فروش خدمات و کالا ) بسته مي شود .
و بالاخره مانده حسابهاي درآمد و هزينه به حساب 433 ( خلاصه حساب سود و
زيان ) بسته مي شود:
درآمد عملياتي ——————–/400
درآمد فروش و خدمات —————/415
درآمد بهره و سود سهام —————/419
ساير درآمدهاي غير عملياتي ———–/421
هزينه هاي عملياتي ——-/920 تا 930 /401
هزينه هاي تعمير و نگهداري ———-/932 /402
هزينه استهلاک —————–/403
هزينه فروش کالا و خدمات —————-/416
ح سود و زيان (در صورت سود دهي ) ——/433
مانده حساب 433 (حساب فوق ) به حساب 216 (سود انباشته تخصيص نيافته )
منتقل مي شود . حسابهاي 434 (درآمدهاي سنواتي ) نيز به حساب 216 بسته مي
شود و حساب 216 يک حساب دائم و مانده آن در ترازنامه نشان داده مي شود .
در صفحه بعد جدول طبقه بندي کدهاي اصلي و معين حسابهاي هزينه مشخص شده
است .
صورت گردش وجوه نقد:
يکي از گزارشات مفيد براي مديريت گزارش گردش وجوه نقد مي باشد ، طبق
استاندارد شماره 2 سازمان حسابرسي ايران صورت جريان وجوه نقد به پنج بخش
تقسيم مي شود :
1- فعاليت هاي عملياتي
2- بازده سرمايه گذاريها و سود پرداختي بابت تامين مالي
3- ماليات بر درآمد (ماليات تکليفي و ماليات توليد و فروش در بخش فعاليت هاي
عملياتي گزارش مي شود)
4- فعاليت تامين مالي
گزارش گردش وجوه نقد به دو روش مستقيم و غير مستقيم مي تواند تهيه شود که
توضيح درباره آن در حوصلۀ اين گزارش نبوده اما براي تهيه گزارش گردش وجوه
نقد در اين شرکت هر گاه حساب وجوه نقد را بخواهيم گردش دهيم (بدهکار يا
بستانکار نماييم ) استفاده از يکي از کدهاي نقدينگي که در ادامه بيان مي شد الزامي
است . ايراد اين روش هنگامي است که بعضي پرداخت ها مربوط به فعاليت هاي
مختلف باشد براي درستي گزارش بايد اين پرداخت ها را تفکيک نمود يا راه حل
ديگري جستجو نمود .
وجوه نقد ناشي از فعاليت هاي عملياتي :
دريافتها :
110- وجوه دريافتي از واحد
111- وجوه دريافتي از حوزه ستادي
115- وجوه دريافتي از مشترکين
116- وجوه دريافتي بابت درآمدهاي متفرقه
پرداختها :
120- وجوه نقد پرداختي به واحدها
121- وجوه نقد انتقالي به ستاد
122- وجوه نقد پرداختي بابت خريد کالاي انباري
123- وجوه نقد پرداختي بابت خريد مستقيم و پيمانکاران بدون کالا
124- وجوه نقد پرداختي بابت قراردادهاي جاري پيمانکاران
125- وجوه نقد بابت پرداخت حقوق و مزاياي کارکنان
127- وجوه نقد پرداختي به پيمانکاران کاربا کالا
128- وجوه نقد پرداختي بابت ساير موارد
129- وجوه نقد پرداختي به مشترکين بابت لغو سابقه
130- وجوه نقد پرداختي بابت تعميرات ، آبونمان و اجاره ساختمان
131- وجوه نقد پرداختي بابت خودرو و موتورسيکلت هاي اداري
999- گردش وجوه نقد در جاريهاي شرکت و امور ( مانده اين حسابها در هر
واحد بايد صفر باشد )
جريان وجوه نقد ناشي از بازده سرمايه گزاريها و سود پرداختي :
212- وجوه دريافتي بابت سود سپرده گزاري ها
؟-وجوه پرداختي بابت بهره وام ها
جريان وجوه نقد ناشي از فعاليت هاي سرمايه گزاري :
؟- وجوه دريافتي از بابت فروش اموال و ماشين الات
421- وجوه پرداختي بابت خريد اموال و ماشين آلات
جريان وجوه از بابت ماليات بر درآمد :
؟- وجوه پرداختي از بابت ماليات بر درآمد
جريان وجوه نقد ناشي از فعاليت تامين مالي :
521- وجوه پرداختي بابت اقساط تسهيلات دريافتي
چند پيشنهاد در مورد سيستم صدور سند حسابداري :
به هنگام ثبت سند ، در سيستم ابتدا بايد مبلغ بدهکار ثبت شود ، در صورتي که اين
محدوديت به نظر مي رسد کاربردي ندارد ، بلکه مهم اين است که در نهايت سند
تراز باشد و هنگام خروج از سند ، ابتدا بر حسب بدهکار ، بستانکار و سپس به
ترتيب ثبت مرتب مي شود ، زير سند علاوه بر جمع ستون بدهکار و بستانکار ،
اختلاف اين دو ستون نيز مشخص شود ، اين عدد براي کاربر بسيار مهم است ،
هنگامي که نشانگر روي يک رديف از سند قرار مي گيرد در حال حاضر شرح
مربوط به آن رخداد زير صفحه مشخص مي شود ، اگر نام حسابها ( دستور کار
بيست رقمي ) نيز نشان داده شود براي کنترل سريعتر مفيد مي باشد ، هنگام ثبت
يک حساب (دستور کار ) اگر کد آن حساب مشخص نباشد با فشار دادن کليد
”فاصله” تمام حسابها نشان داده مي شود در حالي که مثلا” هنگامي که حساب کل را
131 ( نقد و بانک ) انتخاب کرده ايم براي ثبت حساب معين پس از فشردن کليد
“فاصله ” فقط معين ها ي مرتبط با حساب 131 يعني حسابهاي بانکي ظاهر شود نه
همه معين ها ، مورد ديگر طراحي چند کليد روي سند براي حرکت به سند بعد و قبل
؛ مي دانيم وقتي که سندي قطعي شد با ايکن ” ويرايش ” نمي توان به آن سند وارد
شد در حالي که اگر ورود و مشاهده سند امکان پذير باشد ولي ايجاد تغيير در آن
غير ممکن در آن صورت استفاده از مزايايي که ذکر شد امکان پذير مي شود و نيز
امکان ثبت موقت جهت بازيابي مجدد سندهاي تيپ مهيا مي شود . چه خوب است
امکاني فراهم شود تا سند خالي بدون توجه به اينکه در چه برنامه اي ايجاد شده است
در حسابداري هاي مختلف قابل ويرايش باشد . اطلاعات بانکها از طريق ديسکت يا
مودم دريافت شود و مغايرت بانکي به صورت مکانيزه انجام گيرد . در بعضي
سيستم هاي حسابداري براي راحتي و جلوگيري از تايپ مجدد شرح هاي تکراري از
کد شرح استفاده مي شود اما ضرورت نمايش آن کد شرح در متن سند ( هنگام
پرينت ) و محدوديت کاربر در تايپ شرح مورد نظر براي چيست ؟ هنگامي که
حساب يک پيمانکار يا تنخواه دار و … را بدهکار يا بستانکار مي کنيم نوشتن
شماره چک ، شماره فيش ، شماره صورت وضعيت يا شماره صورت تنخواه يا
شماره فاکتور در شرح ، مراجعه به ضمائم و پيوست هاي سند را هنگام بررسي آن
حساب را مي تواند به حداقل برساند . و پرينت حساب براي صاحب حساب گويا مي
شود کاري که هم اکنون انجام نمي شود .
معادل و مفهوم برخي اصطلاحات تخصصي
حسابداري : فن ثبت و طبقه بندي و تلخيص فعاليتهاي مالي يک موسسه بر اساس واحد پول رايج و تفسير نتايج آن است
صورت حساب :صورت خلاصه دادو ستد و معاملات ثبت شده در يک حساب منتهي به يک تاريخ معين مي باشد .
درآمد : کليه مبالغ دريافتي و يا قابل دريافت در مقابل انجام خدمت .
استهلاک : کاهش تدريجي و غير قابل اجتناب دارايي ثابت را استهلاک مي نامند .
شرکت : اجتماع حقوق مالکين متعدد در شيئي واحد بنحو اشاعه .
شرکت سهامي خاص : شرکتي است که تمام سرمايه آن در موقع تاسيس منحصرا” توسط موسسين تامين گرديده .
هزينه : بهاي اشيا و خدماتي مي باشد که براي تحصيل درآمد به مصرف مي رسد.
سند حسابداري : نوشته ايست که طي آن حسابهايي که معاملات و عمليات موسسه در آنها تاثير مي گذارد ، بدهکار يا بستانکار مي شود .
بدهي : مجموعه تعهدات و ديون موسسه به اشخاص و موسسات ديگر .
تنخواه گردان حسابداري : خزانه يا نمايندگي خزانه در آغاز سال مالي وجهي معادل متوسط پرداختهاي يک ماه تحت عنوان تنخواه گردان حسابداري براي انجام هزينه ها و تعهدات پرداخت نشده سالهاي قبل در اختيار ذيحساب وزارتخانه ، موسسات دولتي و دستگاهاي اجرايي محلي قرار مي دهد
یک پاسخ به “پروژه کار آموزی شرکت برق”